Page 7 - PWN PEWNY START. O DOJRZEWANIU. CHŁOPCY Poradnik metodyczny z tablicami do komunikacji

dobry kontakt z takimi pacjentami. Problemem są też kwestie finansowe, a mianowicie wysokie koszty wizyt
u seksuologów.

• Lęk przed przyszłością syna.
Dostrzeżenie objawów dojrzewania u syna z niepełnosprawnością bywa dla rodziców sygnałem, że kończy się
jego dzieciństwo i chłopak zaczyna stopniowo przekraczać bramy dorosłości. Niestety w polskim systemie osoba
dorosła z niepełnosprawnością intelektualną nie może liczyć na wystarczające wsparcie. Jeśli jest to osoba wyżej
funkcjonująca intelektualnie, być może znajdzie miejsce (o ile są wolne) w warsztatach terapii zajęciowej. Ale
jeśli podejmie próby zbudowania związku i założenia rodziny, będzie jej trudno uzyskać adekwatną pomoc. Jeśli
natomiast mężczyzna bardzo nisko funkcjonuje intelektualnie lub ma sprzężone autystyczne spektrum zabu-
rzeń, jego szanse na miejsce w instytucji dla dorosłych są nikłe. W efekcie pozostaje w domu ze starzejącymi się
rodzicami. Rodzice stają więc często przed dylematem, do jakiej przyszłości wychowywać syna.

W przypadku niektórych rodziców mechanizmem obronnym, który pozwala im radzić sobie z owym lękiem
przed przyszłością, jest utrzymywanie dorastających lub dorosłych synów w pozycji dzieci.

Jakiego wsparcia potrzebują rodzice, by móc mądrze wspierać swoich dojrzewających
synów z niepełnosprawnością?

Wielu rodziców potrzebuje odpowiedniego wsparcia, by móc poradzić sobie z lękami związanymi z dojrzewa-
niem synów z niepełnosprawnością i udzielić im adekwatnej pomocy. Oto różne formy wsparcia, które warto
uwzględnić w placówce:

• Warsztaty na temat dojrzewania chłopców prowadzone przez kompetentnego specjalistę z placówki lub
spoza niej, podczas których rodzice będą mieli szansę podzielenia się swoimi wątpliwościami, zdobycia
wiedzy i umiejętności dotyczących wspierania chłopców w okresie dojrzewania.

• Zorganizowanie grupy wsparcia dla rodziców, w której będą mogli dzielić się doświadczeniami i udzielać
sobie wzajemnie pomocy. Niekiedy ogromne wsparcie może przynieść spotkanie z rodzicami, których
dzieci przeszły już drogę do dorosłości, a oni są gotowi opowiedzieć o stosowanych przez siebie rozwiąza-
niach i ich efektach.

• Organizowanie spotkań teamów, w których może uczestniczyć rodzic konkretnego ucznia, a które służą
planowaniu oddziaływań interwencyjnych w sytuacji pojawienia się u chłopca problemów związanych
z dojrzewaniem.

• Sporządzenie w placówce listy specjalistów (urolog, endokrynolog, seksuolog), do których mogą zwrócić
się rodzice potrzebujący pomocy w zakresie dojrzewania i seksualności swoich synów. Ważne jest to, by
byli to sprawdzeni specjaliści, mający doświadczenie w pracy z pacjentami z niepełnosprawnością.

• Zorganizowanie spotkań dla rodziców ze specjalistami, tj. urologiem czy seksuologiem. Znajomość kon-
kretnego specjalisty zwiększa prawdopodobieństwo, że rodzic skorzysta z jego pomocy. Pozwala mu to się
przekonać, że lekarz czy terapeuta rzeczywiście ma rzetelną wiedzę na temat osób z niepełnosprawnością
i nie obawia się takich pacjentów.

• Zgromadzenie literatury na temat dojrzewania młodzieży z niepełnosprawnością, a także książeczek o doj-
rzewaniu dla młodzieży.

• Zgromadzenie materiałów, które mogą być przydatne w edukacji chłopców na temat dojrzewania, i dzie-
lenie się nimi z rodzicami (np. karty pracy, karty edukacyjne). Informowanie rodziców, gdzie mogą nabyć
odpowiednie pomoce do edukacji swoich dzieci w domu.

• Zapraszanie rodziców na zajęcia otwarte dotyczące dojrzewania lub nagrywanie takich zajęć i pokazywa-
nie ich rodzicom. Pozwoli to im lepiej zrozumieć, w jaki sposób edukować chłopców w domu.

Chciałabym jeszcze zwrócić uwagę na to, iż niezmiernie ważny jest sposób rozmawiania z rodzicami na te-
mat dojrzewania ich dzieci oraz sytuacji problemowych, które pojawiają się na tym etapie życia2).

Zgoda rodziców i gotowość do współpracy

Nawet najlepszy model wspierania dojrzewających uczniów realizowany tylko w placówce nie przyniesie pożą-
danych rezultatów, jeśli nie będzie uwzględniał współpracy z rodzicami. To oni spędzają z dzieckiem większość
czasu, ponadto są w stanie realizować treści, które trudno zrealizować w placówce, np. ćwiczenie mycia intym-
nych części ciała. Ogromnie ważne jest, by rodzice byli aktywnymi uczestnikami edukacji chłopców w zakresie
dojrzewania.

2) Szczegółowy model prowadzenia takiej rozmowy można znaleźć w mojej publikacji Mam autyzm. Mam seksualność.
I co dalej? Poradnik dla rodziców, terapeutów i nauczycieli (2017).

11