Page 22 - Język polski, Nowe Słowa na start! podręcznik, klasa 7

Cienie i blaski życia

Czesław Miłosz Cienie i blaski życia
(1911–2004), był jednym z najwybitniejszych polskich poetów i pisa-
rzy. Napisał m.in. eseje Zniewolony umysł i Ziemia Ulro, powieść Do-
lina Issy oraz liczne wiersze. W utworach poruszał m.in. tematy do-
tyczące wpływu historii na człowieka, zachwycał się także światem
i naturą. W 1980 r. otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury.

Zanim przeczytasz
Jaki jest stosunek współczesnego człowieka do natury? Przedstaw kilka przykładów
takich postaw.

Czesław Miłosz
Dar

Dzień taki szczęśliwy.
BYĆ SZCZĘŚLIWYM
Mgła opadła wcześnie, pracowałem w ogrodzie.
Kolibry przystawały nad kwiatem kaprifolium .
1
Nie było na ziemi rzeczy, którą chciałbym mieć.
Nie znałem nikogo, komu warto byłoby zazdrościć.
1 kaprifolium
(lub kapryfolium) Co przydarzyło się złego, zapomniałem.
pnącze o wijących się Nie wstydziłem się myśleć, że byłem, kim jestem.
pędach i różowych, Nie czułem w ciele żadnego bólu.
białych lub żółtawych
kwiatach Prostując się, widziałem niebieskie morze i żagle.

Po przeczytaniu
1. Z jakimi miejscami znanymi z Biblii i z mitologii może się kojarzyć ogród przed-
stawiony w wierszu Dar? Dlaczego?
2. Podziel wiersz na dwie części: jedną będącą opisem świata, a drugą – wyrazem
przeżyć wewnętrznych. Wyjaśnij, jak miejsce, w którym znajduje się osoba mó-
wiąca, wpływa na jej nastrój. Co o tym świadczy?
3. Przyjrzyj się pojawiającym się w utworze zaprzeczeniom. Co dzięki nim zostało
uwypuklone?
4. Jaką refleksję na temat szczęścia można odnaleźć w tekście poety?
5. Jaki dostrzegasz związek między treścią utworu a jego tytułem? tytuł, s. 351
6. Dowiedz się, co oznaczają słowa carpe diem [karpe dijem]. W jaki sposób wiersz
Czesława Miłosza łączy się z tymi słowami Horacego?
7. W jaki sposób język wiersza Czesława Miłosza koresponduje z problematyką
tego utworu? Zwróć uwagę na słownictwo, środki stylistyczne, długość wy-
powiedzeń.
8. Coraz bardziej popularny staje się ruch slow life [sloł lajf], oznaczający życie,
w którym ważna jest umiejętność zatrzymania się i wsłuchania w siebie. Czy
przesłanie wiersza Dar pokrywa się z ideą tego nurtu? Swoją opinię uzasadnij.
78