Page 57 - Biologia na czasie 3 - podręcznik

7 II prawo Mendla

Gregor Mendel prowadził badania nie tylko na
odmianach grochu, które różniły się jedną ce- Krzyżówka dwugenowa
chą, ale też na odmianach różniących się jedno-
cześnie dwiema cechami. Przeprowadził m.in. Przykładem krzyżówki dwugenowej jest krzyżówka
następujące doświadczenie: skrzyżował osob- dotycząca dziedziczenia barwy nasion i formy ich
powierzchni u grochu zwyczajnego.
niki grochu zwyczajnego o nasionach żółtych
i gładkich z osobnikami o nasionach zielonych
i pomarszczonych. Cechami dominującymi były
w tym wypadku żółta barwa i gładka powierzch-
nia nasion, natomiast cechami recesywnymi –
zielona barwa i pomarszczona powierzchnia
nasion. Współcześnie możemy powiedzieć, że
Mendel wykonał krzyżówkę dwugenową.
Mendel poprzedził swój eksperyment wyho-
dowaniem czystych linii (homozygotycznych
pod względem obu cech). Po skrzyżowaniu czy-
stych odmian roślin rodzicielskich otrzymał jed-
nolite fenotypowo pierwsze pokolenie (F 1 ) o ce-
chach typowych dla jednej odmiany: nasionach
żółtych i gładkich. W drugim pokoleniu (F 2 )
pojawiły się cztery klasy osobników, o nowych
kombinacjach cech, w stosunku fenotypowym
9:3:3:1. Najliczniejsza była klasa roślin o nasio-
nach żółtych i gładkich. Klasy roślin o nasionach
żółtych i pomarszczonych oraz o nasionach zie-
lonych i gładkich były podobnie liczne. Najmniej
liczna była klasa roślin o nasionach zielonych
i pomarszczonych.

y Zasada niezależnej segregacji cech
W opisanym powyżej doświadczeniu Mendel
skrzyżował ze sobą rośliny rodzicielskie o ge-
notypach AABB oraz aabb. Zgodnie z I pra-
wem Mendla rośliny te wytwarzają gamety za-
wierające tylko po jednym allelu z każdej pary,
czyli odpowiednio AB i ab. Połączenie takich
gamet powoduje powstanie podwójnie hetero-
zygotycznych roślin pokolenia F 1 o genotypie
AaBb. Zgodnie z odkrytą przez Mendla zasadą A – nasiona żółte
dominacji rośliny o takim genotypie mają nasio- a – nasiona zielone
B – nasiona o gładkiej powierzchni
na żółte i gładkie, gdyż dominujące allele A i B b – nasiona o pomarszczonej powierzchni
maskują obecność alleli recesywnych a i b.

55