Page 59 - Biologia na czasie 3 - podręcznik
P. 59
II prawo Mendla
Krok po kroku
Obliczanie prawdopodobieństwa wystąpienia danego fenotypu
u potomstwa w wypadku dziedziczenia dwóch cech
U świnek morskich czarna barwa sierści dominuje nad 5 Aby określić prawdopodobieństwo wystąpienia
brązową barwą, a krótki włos dominuje nad długim. potomstwa o fenotypie: brązowy, długowłosy,
Skrzyżowano heterozygotyczną pod względem tych najpierw zakreśl genotyp, który odpowiada temu
cech samicę z heterozygotycznym pod względem fenotypowi.
koloru włosów, długowłosym samcem.
Wypisz genotypy oraz fenotypy tych osobników. Wskazówka: Zarówno kolor brązowy, jak i włos
Następnie podaj, jakie jest prawdopodobieństwo, długi są cechami recesywnymi, dlatego taki fenotyp
że potomstwo tych świnek będzie miało fenotyp: ujawni się jedynie u podwójnej homozygoty rece-
brązowy, długowłosy. sywnej.
1 Oznacz allele, np.: Ab ab
A – czarna barwa sierści AB AABb AaBb
a – brązowa barwa sierści
B – krótki włos
b – długi włos Ab AAbb Aabb
2 Wypisz genotypy i fenotypy skrzyżowanych świnek. aB AaBb aaBb
Pamiętaj, że cecha recesywna ujawnia się jedynie
u homozygot.
ab Aabb aabb
Genotyp samicy: AaBb
Fenotyp samicy: czarna, krótkowłosa
Genotyp samca: Aabb 6 Oblicz prawdopodobieństwo wystąpienia potom-
Fenotyp samca: czarny, długowłosy stwa o fenotypie: brązowy, długowłosy. Możesz to
zrobić na podstawie wypełnionego kwadratu Pun-
3 Aby móc określić fenotypy potomstwa, najpierw netta. Genotyp odpowiadający temu fenotypowi
wypisz rodzaje gamet wytwarzanych przez rodzi- zajmuje jedno pole z ośmiu możliwych, zatem
ców. Samica wytwarza cztery rodzaje gamet, nato- prawdopodobieństwo wystąpienia fenotypu: brą-
miast samiec wytwarza dwa rodzaje gamet. zowy, długowłosy = 1/8 = 0,125 = 12,5%.
Gamety samicy: AB, Ab, aB, ab
Gamety samca: Ab, ab Odpowiedź: Prawdopodobieństwo wystąpienia
w pokoleniu F 2 potomstwa o fenotypie: brązowy,
4 Narysuj i uzupełnij kwadrat Punnetta. długowłosy wynosi 12,5%.
Ab ab ? Pomyśl
AB AABb AaBb Jaki jest stosunek fenotypowy potomstwa w podanym
przykładzie?
Ab AAbb Aabb
Zadanie
Skrzyżowano brązowego, krótkowłosego samca
aB AaBb aaBb świnki morskiej z czarną długowłosą samicą. Określ,
czy wśród ich potomstwa mogą pojawić się osob-
ab Aabb aabb niki brązowe krótkowłose. Odpowiedź uzasadnij,
wykonując odpowiednią krzyżówkę genetyczną.
57