Page 53 - Biologia na czasie 3 - podręcznik

Dziedziczenie cech. I prawo Mendla

brzmieniu stanowi ono, że w gametach allele y Przewidywanie wyniku krzyżówki
tego samego genu występują zawsze pojedynczo. genetycznej
W jednej gamecie może być obecny tylko jeden Wyniki krzyżowania organizmów można przed-
allel danej pary, podczas gdy w zygocie zawsze stawić przy pomocy kwadratu Punnetta (sza-
występuje para alleli. chownicy genetycznej). Wzdłuż prostopadłych

Krok po kroku

Określanie prawdopodobieństwa wystąpienia poszczególnych genotypów
i fenotypów u potomstwa za pomocą kwadratu Punnetta

Skrzyżowano heterozygotyczne osobniki grochu zwy- Aa = dwa spośród czterech pól kwadratu = 2/4 =
czajnego o kwiatach czerwonych. Allel warunkujący = 1/2 = 0,5 = 50%
czerwoną barwę kwiatów oznaczono jako A, nato- Aa = jedno spośród czterech pól kwadratu = 1/4 =
miast allel warunkujący białą barwę kwiatów jako a. = 0,25 = 25%.
Ustal za pomocą kwadratu Punnetta prawdopodo-
bieństwo wystąpienia poszczególnych genotypów 4 Teraz określ fenotypy potomstwa. Zakreśl w kwa-
i fenotypów u potomstwa skrzyżowanych osobni- dracie Punnetta genotyp potomka, u którego
ków. ujawni się cecha recesywna.

1 Wypisz genotypy pokolenia rodzicielskiego oraz A a
wytwarzane przez to pokolenie typy gamet męskich
i żeńskich. A AA Aa
Genotypy pokolenia rodzicielskiego: Aa x Aa
Gamety męskie: A i a a Aa aa
Gamety żeńskie: A i a

2 Narysuj kwadrat Punnetta. W pierwszej kolumnie Fenotyp kwiaty czerwone – 3 osobniki
wpisz oba typy gamet żeńskich, a w pierwszym Fenotyp kwiaty białe – 1 osobnik
wierszu – oba typy gamet męskich.
Aby otrzymać zapis genotypów potomstwa, wypeł- 5 Oblicz prawdopodobieństwo wystąpienia u potom-
nij kolejne pola kwadratu Punnetta, wpisując sym- stwa fenotypu kwiaty czerwone i fenotypu kwiaty białe.
bole alleli pochodzących od łączących się gamet.
Prawdopodobieństwo wystąpienia fenotypu kwiaty
czerwone:
A a trzy spośród czterech pól = 3/4 = 0,75 = 75%
Prawdopodobieństwo wystąpienia fenotypu kwiaty
A AA Aa białe:
jedno spośród czterech pól = 1/4 = 0,25 = 25%
a Aa aa
Odpowiedź: Prawdopodobieństwo wystąpienia
poszczególnych genotypów wynosi: AA – 25%, Aa –
50%, aa – 25%. Prawdopodobieństwo wystąpienia
3 Następnie oblicz prawdopodobieństwo wystąpienia fenotypu kwiaty czerwone wynosi 75%, natomiast
poszczególnych genotypów.
fenotypu kwiaty białe – 25%.
Prawdopodobieństwo wystąpienia genotypów:
AA = jedno spośród czterech pól kwadratu = 1/4 =
= 0,25 = 25%

51