Page 13 - Teraz matura język polski - vademecum z zadaniami poziom rozszerzony

II. Matura ustna

Przykładowy konspekt wypowiedzi
Wstęp
Różnorodność refleksji na temat człowieka w tekstach kultury Wprowadzenie do te-
przejawia się w rozmaitości typów bohatera, np. bohater tragiczny matu: ogólna refleksja
i komiczny; monolityczny i rozdarty wewnętrznie; romantyczny dotycząca wskazanego
i pozytywistyczny. Do popularnych przedstawień należy z pewnością w poleceniu problemu.
samotnik idealista.
Teza: Wielu twórców w swoich tekstach ukazuje człowieka jako ide- Postawienie tezy
alistę i marzyciela, samotnika, poświęcającego życie walce ze złem. interpretacyjnej.
Rozwinięcie
Analiza i interpretacja plakatu z przedstawienia „Don Kichote”:
• rycerz w zbroi, bez hełmu, z kopią w prawej dłoni;
• wychudzony, ascetyczny, samotny; Funkcjonalna analiza
• stoi zwrócony do widza plecami, bokiem, wpatruje się w dal tekstu ikonicznego.
(w chmury); Odczytanie sensu
• włosy przypominają płomienie (gorąca głowa marzyciela); poszczególnych
elementów plakatu:
• kopia, atrybut rycerza, przebija chmurę (symbol marzeń, idei); przedstawiona postać
• kolorystyka (kolory szarości) wywołuje nastrój melancholii, reflek- – samotny idealista
sji, nostalgii, tęsknoty za czymś. marzyciel.
Autor plakatu pokazuje człowieka osamotnionego, żyjącego ideą,
marzeniami symbolizowanymi przez chmurę.
Przywołanie innych tekstów literackich:
a) Adam Mickiewicz „Pan Tadeusz”
• bohater poświęcający się idei – Jacek Soplica pod postacią emi- MATURA USTNA
sariusza Robaka w samotnej misji próbuje zachęcić soplicowską
szlachtę do uczestnictwa w walce narodowowyzwoleńczej. Podobnie
jak Don Kichote jest idealistą – marzy mu się wolna ojczyzna, chce
dokonać czegoś wielkiego.
b) Bolesław Prus „Lalka” Przywołanie tekstów
literackich – lektur
Trzy pokolenia idealistów – każdy wyznaje inne idee: Pan Tadeusz, Lalka.
• idealista polityczny – Ignacy Rzecki, w młodości uczestnik Wiosny Sformułowanie argu-
Ludów, wierzy w bonapartyzm i w swoich przekonaniach jest mentów ilustrujących
osamotniony; przyjętą tezę.
• idealista okresu przejściowego – ukształtowany przez idee roman-
tyczne Stanisław Wokulski uczestniczy w powstaniu styczniowym;
wierzy w intelekt, zdolności, a także idealną miłość; jednak w każ-
dym swoim działaniu pozostaje samotny;
• idealista naukowy – Julian Ochocki i profesor Geist – niezrozumiani
przez otoczenie, wybiegający poza epokę, w której żyją.
Zakończenie
Autor plakatu do spektakl „Don Kichote” w Teatrze Groteska ukazał
tytułowego bohatera jako marzyciela, idealistę żyjącego z głową Podsumowanie –
w chmurach oraz człowieka czynu – obarczonego misją. Podobną zebranie wniosków
wynikających z przy-
wizję człowieka przedstawiają przywołane teksty literackie („Pan toczonej argumen-
Tadeusz”, „Lalka”) – ich twórcy często skupiają się właśnie na przed- tacji i potwierdzenie
stawieniu jednostki samotnej, chcącej dokonać niezwykłego czynu słuszności tezy.
w myśl wyznawanej idei.

49