Page 8 - Teraz matura język polski - vademecum z zadaniami poziom rozszerzony

I. Matura pisemna

Jak rozwiązać test?

Pierwsza część arkusza egzaminacyjnego spraw- będzie polegało na uważnej lekturze dwóch lub
dza rozumienie czytanego tekstu i umiejętności trzech krótkich tekstów nieliterackich i rozwiąza-
wykonywania operacji na tekście. Twoje zadanie niu umieszczonych pod nimi zadań testowych.

BUDOWA TESTU

test zawiera 2 zestawy sprawdzające umiejętność
czytania ze zrozumieniem

1 dłuższy tekst lub dwa krótkie teksty do każdego tekstu wiązka kilku
o charakterze: (5–7) zadań:
• popularnonaukowym, np. artykuł dotyczący • zamkniętych – do których dołączono propozycje
wiedzy o języku odpowiedzi, wystarczy wskazać poprawne
• publicystycznym, np. artykuł, felieton, reportaż, (zadania typu WW – wyboru wielokrotnego,
MATURA PISEMNA – POZIOM PODSTAWOWY
recenzja, wywiad D – na dobieranie, L – z luką, P/F – prawda/fałsz)
• retorycznym, np. przemówienie, laudacja • otwartych – wymagających samodzielnego
sformułowania odpowiedzi (zadania typu
KO – krótkiej odpowiedzi, L – z luką)
Łącznie test zawiera 10–13 zadań.

Jakie umiejętności są potrzebne do rozwiązania testu?

W arkuszu maturalnym znajdują się zadania • wyrażanie stosunku do opinii autora (czytanie
sprawdzające wiedzę i umiejętności opano- krytyczne).
wane nie tylko w szkole ponadgimnazjalnej, Część zadań testowych wymaga wykonywania
lecz także w gimnazjum i szkole podstawo- różnorodnych działań na tekście, takich jak:
wej. • wyszukiwanie słów kluczowych dla tekstu;
Ważnymi umiejętnościami sprawdzanymi w te- • tworzenie planu tekstu;
ście są rozumienie czytanego tekstu na pozio- • formułowanie pytań, na które odpowiadają
mie znaczeń, struktury i komunikacji oraz ana- kolejne zdania lub akapity;
liza tekstu. Polecenia mogą się odnosić do • streszczanie (w tym pisanie streszczenia
takich zagadnień, jak: logicznego);
• odczytywanie znaczeń wyrazów, zdań, akapi- • transformacja tekstu (np. zastępowanie wska-
tów, fragmentów tekstu – wyszukiwanie i od- zanych słów synonimami, sformułowań ar-
twarzanie informacji wyrażonych w tekście chaicznych – współczesnymi).
dosłownie i metaforycznie; W teście znajdą się pytania odnoszące się do
• określanie głównej myśli tekstu, nazywanie języka tekstu – sprawdzające świadomość języ-
tematu tekstu; kową. Do ich rozwiązania jest potrzebna zazwy-
• wskazywanie tezy, argumentów, przykładów; czaj wiedza z zakresu nauki o języku, w tym
• rozpoznawanie środków językowych i określa- z gramatyki. Zadania mogą dotyczyć:
nie ich funkcji w tekście; • synonimów, antonimów, homonimów, normy
• rozumienie funkcjonalności innych zastoso- językowej, błędów językowych;
wanych w tekście zabiegów językowych (cu- • definiowania pojęć użytych w tekście;
dzysłowu, nawiasu, zdań pytających itd.); • budowy słowotwórczej wyrazów;
• dostrzeganie celu tekstu (intencji nadawcy); • fleksji, czyli odmiany wyrazów;
• nazywanie sposobu oddziaływania na adresata; • składni – m.in. budowy wypowiedzeń, funk-
• odróżnianie informacji od opinii; cji wyrazów w zdaniu (podmiotu, orzeczenia,

8