Page 15 - Słowa na czasie

Utwory z epoki

Zanim przeczytasz...
Przypomnij sobie, jak młodopolscy artyści oceniali mieszczan.
Zanotuj w zeszycie najważniejsze informacje na ten temat.

Julian Tuwim
Mieszkańcy
Julian Tuwim
Straszne mieszkania. W strasznych mieszkaniach
Żył w latach 1894–1953.
Strasznie mieszkają straszni mieszczanie. Był jednym z najpopularniejszych
1
Pleśnią i kopciem pełznie po ścianach poetów dwudziestolecia między-
Zgroza zimowa, ciemne konanie. wojennego, współtwórcą grupy
poetyckiej Skamander oraz tłuma-
Od rana bełkot. Bełkocą, bredzą, czem. Studiował prawo i filozofię
na Uniwersytecie Warszawskim.
Że deszcz, że drogo, że to, że tamto. W 1939 r. wyjechał do Francji,
Trochę pochodzą, trochę posiedzą, a następnie przebywał w Portugalii,
2
I wszystko widmo. I wszystko fantom . Brazylii i Nowym Jorku. Współpra-
cował wówczas z emigracyjnymi
czasopismami. W 1946 r. wrócił do
Sprawdzą godzinę, sprawdzą kieszenie, ojczyzny. Wkrótce został kierowni-
Krawacik musną, klapy obciągną kiem artystycznym Teatru Nowego
w Warszawie.
I godnym krokiem z mieszkań – na ziemię,
Rozgłos przyniosły artyście zbio-
Taką wiadomą, taką okrągłą. ry poetyckie: „Czyhanie na Boga”
i „Sokrates tańczący”. Julian Tuwim
I oto idą, zapięci szczelnie, jest również autorem wielu wier-
Patrzą na prawo, patrzą na lewo. szy dla dzieci, m.in. „Lokomotywy”
i „Ptasiego radia”.
A patrząc – widzą wszystko oddzielnie:
Że dom... że Stasiek... że koń... że drzewo...
Jak ciasto, biorą gazety w palce
I żują, żują na papkę pulchną,
Aż, papierowym wzdęte zakalcem,
Wypchane głowy grubo im puchną.

I znowu mówią, że Ford... że kino...
Że Bóg... że Rosja... radio, sport, wojna...
Warstwami rośnie brednia potworna
I w dżungli zdarzeń widmami płyną.
Głowę rozdętą i coraz cięższą
Ku wieczorowi ślepo zwieszają.
Pod łóżka włażą, złodzieja węszą,
Łbem o nocniki chłodne trącając.
George Grosz [czyt.:
I znowu sprawdzą kieszonki, kwitki, dżordż gros] (1893–
1959) „Szary dzień”
Spodnie na tyłkach zacerowane,
Własność wielebną, święte nabytki,
olej na płótnie
Swoje, wyłączne, zapracowane. 115 × 80 cm
Nowa Galeria
Narodowa
1 w Berlinie
Kopeć – tu: osad z sadzy.
2
Fantom – tu: zjawa, przywidzenie. XX w.
13