Page 10 - Słowa na czasie
P. 10
ROZDZIAŁ 1 W dwudziestoleciu międzywojennym
Wprowadzenie do epoki
Dwudziestolecie międzywojenne jest jedną z najkrótszych epok,
za to niezwykle różnorodną. Pierwsze dziesięciolecie charakteryzuje się
optymizmem po odzyskaniu przez Polskę niepodległości oraz wiarą
w lepszą przyszłość. Natomiast lata 30. XX w. cechuje niepokój
wywołany wielkim kryzysem gospodarczym, rozwojem systemów
totalitarnych i przeczuciem zbliżającej się wojny.
Dwudziestolecie międzywojenne to czas przemian społecznych, politycz-
nych, gospodarczych i kulturalnych. W tym okresie m.in. zaczęła się zwięk-
szać rola kobiet w społeczeństwie, a także rozwijała się kultura masowa –
głównie kinematografia i muzyka jazzowa. W epoce tej zaszły również
zmiany światopoglądowe związane z nowymi osiągnięciami naukowymi,
m.in.: teorią względności Alberta Einsteina, psychoanalizą Zygmunta Freuda
czy odkryciem przez Alexandra Fleminga działania penicyliny.
Dlaczego dwudziestolecie międzywojenne? Nowe słowa
Totalitaryzm to system polityczny, w któ-
Określenie dwudziestolecie międzywojenne nawiązuje
rym całkowitą władzę sprawuje jedna partia.
do dwóch najważniejszych wydarzeń historycznych Kontroluje ona wszystkie dziedziny życia,
XX w. – I i II wojny światowej. Wyznaczyły one nie dopuszcza żadnej zorganizowanej działal-
ności opozycyjnej i używa przemocy.
początek i koniec epoki w dziejach literatury. Inna Przykład użycia: Historia pokazuje, że totali-
nazwa tego okresu to międzywojnie. taryzm jest wielkim niebezpieczeństwem dla
ludzkości.
Filozoficzne podłoże epoki
Filozofia dwudziestolecia międzywojennego nie ma
jednolitego charakteru. W tym okresie wciąż niezwy-
kłą popularnością cieszą się poglądy XIX-wiecznych
myślicieli, m.in. Henriego Bergsona. Jednocześnie
rozpoczynają działalność filozofowie egzystencjalizmu
poruszający problematykę miejsca człowieka
we wszechświecie oraz upadku uniwersalnych war-
tości. Koniec I wojny światowej wiąże się natomiast
z narodzinami katastrofizmu, którego twórcą był
Oswald Spengler
Oswald Spengler [czyt.: szpengler]. Niemiecki myśli-
(1880–1936)
ciel głosił, że nadchodzi koniec cywilizacji europej- „Los ginącego Rzymu
skiej. Swoje poglądy zawarł w dziele „Zmierzch powtarza się wielokrotnie”.
Zachodu”.
8