Page 20 - Słowa na czasie
P. 20
ROZDZIAŁ 1 W dwudziestoleciu międzywojennym
Zanim przeczytasz...
Przerysuj do zeszytu schematy i uzupełnij je wyrazami lub wyrażeniami
związanymi z podanymi hasłami.
zmrok dzień
Bolesław Leśmian
Bolesław Leśmian
Żył w latach 1877–1937.
Był poetą, prozaikiem, eseistą i tłu- *** [Wyszło z boru ślepawe,
maczem. Lata szkolne i studenckie
spędził w Kijowie. Ukończył tamtej- zjesieniałe zmrocze]
sze gimnazjum, a następnie wydział
prawa.
Od 1903 do 1906 r. podróżował
po Europie. W czasie I wojny świa- Wyszło z boru ślepawe, zjesieniałe zmrocze,
towej mieszkał w Łodzi, gdzie przez Spłodzone samo przez się w sennej bezzadumie.
rok pełnił funkcję kierownika literac- Nieoswojone z niebem patrzy w podobłocze
kiego Teatru Polskiego. Po wojnie
do 1935 r. pracował jako notariusz I węszy świat, którego nie zna, nie rozumie.
w Hrubieszowie i Zamościu. 1
W 1912 r. Bolesław Leśmian Swym cielskiem kostropatym kąpie się w kałuży,
wydał pierwszy tom poezji „Sad Co nęci, jak ożywczych jadów pełna misa,
rozstajny”, a rok później baśnie dla Czołgliwymi mackami krew z kwiatów wysysa
dzieci „Klechdy sezamowe” i „Przy-
gody Sindbada Żeglarza”. W kolej- I ciekliną swych mętów po ziemi się smuży.
nych latach ukazały się takie zbiory
wierszy, jak: „Łąka”, „Napój cieni- Zwierzę, co trwać nie zdoła zbyt długo na świecie,
sty”, „Dziejba leśna”. Bo wszystko wokół tchnieniem zatruwa i gasi,
Lecz gdy ty białą dłonią głaszczesz je po grzbiecie,
2
Ono, mrucząc, do stóp twych korzy się i łasi.
1
Kostropaty – szorstki, nierówny w dotyku.
2
Korzyć się – okazywać pokorę, uległość wobec kogoś.
Po przeczytaniu...
Ważna 1 Opisz w kilku zdaniach wrażenia, jakie wywołał w Tobie przeczytany wiersz.
wiadomość
2 Zgromadź informacje o niezwykłej istocie, która występuje w tekście. W tym celu
Neologizmy poetyckie to
wyrazy utworzone specjalnie zbierz wyrazy określające jej cechy i zachowania. Jak nazywają się takie słowa?
dla potrzeb języka literac- Skorzystaj z Ważnej wiadomości. Następnie krótko scharakteryzuj niecodzienną postać.
kiego. Nazywają elementy 3 Jak wygląda świat, w którym żyje zjesieniałe zmrocze w wierszu?
świata przedstawionego 4 Co symbolizuje istota, która wszystko wokół tchnieniem zatruwa i gasi?
wykreowanego przez artystę.
Służą przede wszystkim 5 Wyjaśnij, jak rozumiesz ostatnią zwrotkę utworu.
podkreślaniu nastroju wiersza 6 Czym charakteryzuje się opis rzeczywistości zaproponowany w wierszu
i wyrażaniu emocji podmiotu przez Bolesława Leśmiana? Co zyskuje czytelnik tego tekstu?
literackiego. Najczęściej nie Sporządź krótką notatkę na ten temat.
występują poza utworami,
w których ich użyto.
Mam pomysł...
1 Ułóż kilka własnych neologizmów, które będą określać zjawiska zachodzące
w przyrodzie. Zapisz w zeszycie, od jakich wyrazów zostały utworzone
nowe słowa i co oznaczają.
2 Wykonaj ilustrację, która zobrazuje Twoją wizję zjesieniałego zmrocza. Zastosuj
technikę kolażu.
18