Page 20 - Słowa na czasie
P. 20

ROZDZIAŁ 1  W dwudziestoleciu międzywojennym



                              Zanim przeczytasz...
                              Przerysuj do zeszytu schematy i uzupełnij je wyrazami lub wyrażeniami
                              związanymi z podanymi hasłami.



                                                     zmrok                dzień



       Bolesław Leśmian
                              Bolesław Leśmian
         Żył w latach 1877–1937.
       Był poetą, prozaikiem, eseistą i tłu-  *** [Wyszło z boru ślepawe,
       maczem. Lata szkolne i studenckie
       spędził w Kijowie. Ukończył tamtej-  zjesieniałe zmrocze]
       sze gimnazjum, a następnie wydział
       prawa.
        Od 1903 do 1906 r. podróżował
       po Europie. W czasie I wojny świa-  Wyszło z boru ślepawe, zjesieniałe zmrocze,
       towej mieszkał w Łodzi, gdzie przez   Spłodzone samo przez się w sennej bezzadumie.
       rok pełnił funkcję kierownika literac-  Nieoswojone z niebem patrzy w podobłocze
       kiego  Teatru  Polskiego.  Po  wojnie
       do 1935 r. pracował jako notariusz   I węszy świat, którego nie zna, nie rozumie.
       w Hrubieszowie i Zamościu.                       1
        W  1912  r.  Bolesław  Leśmian   Swym cielskiem kostropatym  kąpie się w kałuży,
       wydał  pierwszy  tom  poezji  „Sad   Co nęci, jak ożywczych jadów pełna misa,
       rozstajny”, a rok później baśnie dla   Czołgliwymi mackami krew z kwiatów wysysa
       dzieci „Klechdy sezamowe” i „Przy-
       gody Sindbada Żeglarza”. W kolej-  I ciekliną swych mętów po ziemi się smuży.
       nych latach ukazały się takie zbiory
       wierszy, jak: „Łąka”, „Napój cieni-  Zwierzę, co trwać nie zdoła zbyt długo na świecie,
       sty”, „Dziejba leśna”.  Bo wszystko wokół tchnieniem zatruwa i gasi,
                              Lecz gdy ty białą dłonią głaszczesz je po grzbiecie,
                                                                 2
                              Ono, mrucząc, do stóp twych korzy się  i łasi.
                              1
                                Kostropaty – szorstki, nierówny w dotyku.
                              2
                                Korzyć się – okazywać pokorę, uległość wobec kogoś.

                              Po przeczytaniu...
            Ważna              1 Opisz w kilku zdaniach wrażenia, jakie wywołał w Tobie przeczytany wiersz.
            wiadomość
                               2 Zgromadź informacje o niezwykłej istocie, która występuje w tekście. W tym celu
       Neologizmy poetyckie to
       wyrazy utworzone specjalnie   zbierz wyrazy określające jej cechy i zachowania. Jak nazywają się takie słowa?
       dla potrzeb języka literac-  Skorzystaj z Ważnej wiadomości. Następnie krótko scharakteryzuj niecodzienną postać.
       kiego. Nazywają elementy   3 Jak wygląda świat, w którym żyje zjesieniałe zmrocze w wierszu?

       świata przedstawionego   4 Co symbolizuje istota, która wszystko wokół tchnieniem zatruwa i gasi?

       wykreowanego przez artystę.

       Służą przede wszystkim   5 Wyjaśnij, jak rozumiesz ostatnią zwrotkę utworu.
       podkreślaniu nastroju wiersza   6 Czym charakteryzuje się opis rzeczywistości zaproponowany w wierszu

       i wyrażaniu emocji podmiotu   przez Bolesława Leśmiana? Co zyskuje czytelnik tego tekstu?
       literackiego. Najczęściej nie   Sporządź krótką notatkę na ten temat.
       występują poza utworami,
       w których ich użyto.
                              Mam pomysł...
                               1 Ułóż kilka własnych neologizmów, które będą określać zjawiska zachodzące

                                 w przyrodzie. Zapisz w zeszycie, od jakich wyrazów zostały utworzone
                                 nowe słowa i co oznaczają.
                               2 Wykonaj ilustrację, która zobrazuje Twoją wizję zjesieniałego zmrocza. Zastosuj

                                 technikę kolażu.
         18
   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25