Page 72 - Biologia na czasie 3 - podręcznik

Rozdział 1. Mechanizmy dziedziczenia

Jak to odkryto?

Związek dziedziczenia koloru oczu u muszki owocowej z dziedziczeniem płci
Thomas Morgan, badając dziedziczenie genów sprzężonych, zauważył, że niektóre cechy ujawniające się
u samców muszki owocowej są determinowane genami recesywnymi przekazywanymi potomstwu przez
matkę. Interpretując tę obserwację, badacz założył, że są to geny leżące w chromosomie płci X. Jednocześnie
za genetycznie pusty uznał chromosom Y, warunkujący płeć męską.
Problem badawczy: Wpływ płci osobników rodzicielskich o określonym kolorze oczu na powstawanie
koloru oczu u potomstwa muszki owocowej (Drosophilla melanogaster).
Hipoteza: Kolor oczu potomstwa różni się w zależności od płci osobników rodzicielskich obdarzonych
określonymi cechami.
Przebieg doświadczenia: Morgan przeprowadził dwa rodzaje krzyżówek. W pierwszej krzyżówce
skrzyżował samice muszek owocowych o czerwonych oczach z samcami o białych oczach. W drugiej
krzyżówce skrzyżował samice o białych oczach z samcami o czerwonych oczach.

Ryc. Dziedziczenie barwy oczu – ce-
chy sprzężonej z płcią u muszki owo-
cowej
(W – oczy czerwone, w – oczy białe).
Wzór Stawarz 2 s. 119

Wynik doświadczenia: W wyniku pierwszego krzyżowania Morgan uzyskał jednolite fenotypowo
potomstwo o oczach czerwonych, z czego połowę stanowiły samice, a połowę – samce. Wynik drugiego
krzyżowania różnił się od pierwszego. Wszystkie samice miały oczy czerwone, a samce – oczy białe.
Wniosek: Gen kodujący barwę oczu u muszki owocowej znajduje się w chromosomie X. Czerwona barwa
oczu jest uwarunkowana obecnością dominującej formy genu (W), barwa biała – obecnością formy rece-
sywnej (w). W obu prezentowanych krzyżówkach wystąpiły inne stosunki fenotypów, w zależności od płci
osobników rodzicielskich obdarzonych określonymi cechami.

70