Page 77 - Biologia na czasie 3 - podręcznik

Sposoby dziedziczenia cech

Liczba Sposób dziedziczenia Opis Przykład
cech
Jeden z alleli jest dominują-
cy, a drugi jest recesywny. kolor kwiatów
dominacja Nie można odróżnić fenotypu u grochu
zupełna
heterozygoty od fenotypu zwyczajnego
homozygoty dominującej.
Żaden z alleli nie dominuje
dwa allele dominacja w pełni nad drugim. Hetero- kolor kwiatów
genu niezupełna u wyżlinu
dziedziczenie zygota ma fenotyp pośredni.
jednogenowe Allele są równorzędne
względem siebie. U hetero- grupy krwi układu
kodominacja zygoty oba białka kodowane MN u ludzi
przez te allele są wytwarzane
jednocześnie.
Jedna więcej niż W populacji występują co
cecha dwa allele allele najmniej trzy allele danego grupy krwi układu
wielokrotne
AB0 u ludzi
genu genu.
Są to geny odpowiedzialne
za wytworzenie jednej cechy
(zwykle ilościowej). Osta-
geny kumulatywne wzrost i masa ciała
teczny efekt fenotypowy
jest sumą efektów działania
dziedziczenie poszczególnych genów.
wielogenowe Dwa geny współdziałają ze czerwona barwa
geny dopełniające się sobą w wykształceniu jednej kwiatów groszku
cechy. pachnącego
Jeden gen (epistatyczny)
geny epistatyczne barwa sierści
i hipostatyczne maskuje efekt działania inne- u gryzoni
go genu (hipostatycznego).
kolor nasion i po-
Dziedziczenie zgodne wierzchnia nasion
dziedziczenie niezależne genów z II prawem Mendla. Cechy u grochu zwyczaj-
dziedziczą się niezależnie.
nego
Geny sprzężone znajdują się
w jednym autosomie. Cechy kolor ciała i dłu-
geny położone warunkowane przez te geny gość skrzydeł
Wiele na autosomach zwykle dziedziczą się razem, u muszki
cech sprzężenie genów czyli niezgodnie z II prawem owocowej
Mendla.
Geny sprzężone znajdują się
geny sprzężone z płcią w chromosomie płci (najczę- hemofilia,
daltonizm
ściej w chromosomie X).
Pojedynczy gen wpływa allel warunkujący
plejotropia na ujawnienie się kilku cech żółtą barwę sierści
genotypowych. u myszy

109