Page 84 - Chemia, To jest chemia, podręcznik, klasa 2
P. 84

Węglowodory


                            handlowych MTBE (ang. Methyl Tert-Butyl Ether) oraz ETBE (ang.
                            Etyl Tert-Butyl Ether). Podwyższają one LO benzyny. W benzynach
                            bezołowiowych znajduje się do kilku procent środków przeciwstuko-
                            wych. W wyniku spalania takiej mieszaniny powstające spaliny za-
                            wierają wiele związków chemicznych, które są szkodliwe dla zdrowia
                            człowieka i środowiska. Dlatego w samochodach montuje się reaktory
                            katalityczne, nazywane potocznie katalizatorami. Zachodzą w nich
                            reakcje utleniania i redukcji zawartych w spalinach związków che-
                            micznych, które są szkodliwe dla środowiska przyrodniczego, np.
                            szkodliwy tlenek azotu(II) redukuje się do obojętnego gazu – azotu:
                            węglowodory + H O + CO  + CO + NO + NO 2     CO  + H O + N 2
                                           2
                                                   2
                                                                                2
                                                                            2
                                           spaliny z silnika             spaliny z katalizatora
                              Innym sposobem na podwyższenie LO benzyny jest reforming.
                            J   Czym jest reforming?
                            Reforming to proces, podczas którego zachodzą reakcje przekształ-
                            cenia węglowodorów o  łańcuchach prostych w  węglowodory
                            o łańcuchach rozgałęzionych lub pierścieniowych.
                              Reforming prowadzi się w podwyższonej temperaturze, pod wyso-
                            kim ciśnieniem i w obecności katalizatorów. Obejmuje on m.in. pro-
                            cesy: izomeryzacji, cyklizacji i aromatyzacji. Produkty mogą mieć ten
                            sam skład lub różnić się wzorem sumarycznym.



             niska LO
          proste łańcuchy
          w cząsteczkach
        węglowodorów pękają
                                                       heksan
            wysoka  LO
         powstają cząsteczki   izomeryzacja          cyklizacja             aromatyzacja
           o łańcuchach
           rozgałęzionych
          i pierścieniowych






                                               metylocyklopentan

                        2,2-dimetylobutan
                                                                        benzen

                              Gaz ziemny i ropa naftowa nie są jedynymi naturalnymi surowcami
                            energetycznymi (paliwami kopalnymi). Zalicza się do nich także wę-
                            gle kopalne, zwłaszcza węgiel kamienny i produkty jego przeróbki.

     84
   79   80   81   82   83   84   85   86   87   88   89