Page 87 - Chemia, To jest chemia, podręcznik, klasa 2

6. Paliwa kopalne i ich przetwarzanie

N
N
Doświadczenie 12. N N N !
Sucha destylacja węgla kamiennego Doświadczenie należy
Odczynniki: węgiel brunatny lub drzewny (zamiast węgla kamiennego, przeprowadzać pod
którego piroliza zachodzi w bardzo wysokiej temperaturze). wyciągiem.

Szkło i sprzęt laboratoryjny: probówka z trudno topliwego szkła,
korek z rurką kapilarną (zwężoną na jednym końcu), statyw, łapa

metalowa, palnik gazowy. węgiel brunatny
Instrukcja: Do probówki wrzuć niewielki kawałek węgla lub drzewny
N
N
N
N
i zamknij jej wylot korkiem z rurką kapilarną (schemat).
Umieść probówkę w statywie i ostrożnie ogrzewaj ją
w płomieniu palnika gazowego. Po chwili zapal gaz
wydzielający się z probówki. Opisz wygląd płomienia
wydzielającego się gazu oraz zawartości probówki.
Obserwacje: W wyniku ogrzewania próbki węgla z probówki wy-
dziela się dym, a na jej ściankach widoczne są kropelki cieczy. Na dnie
probówki powstaje czarny osad. Pęcherzyki gazu powstające podczas
ogrzewania węgla spalają się żółtym płomieniem (fot. 38.). Otrzyma-
na ciecz ma intensywny zapach amoniaku. Fot. 38. Piroliza węgla.
Wniosek: W wyniku rozkładu termicznego próbki węgla powstają
substancje o trzech stanach skupienia: gazowym, ciekłym i stałym.
W wyniku pirolizy węgla otrzymuje się: koks, gaz koksowniczy, na-
zywany też gazem świetlnym, wodę pogazową i smołę węglową.
Główne produkty pirolizy węgla są mieszaninami wielu związków che-
micznych i cennymi surowcami w przemyśle chemicznym (tabela 10.).

Tabela 10. Główne produkty pirolizy węgla
Produkt pirolizy Składniki Zastosowania
paliwo
reduktor w procesach hutniczych
zawiera 96–97%
koks węgla produkcja karbidu koks
pierwiastkowego produkcja gazu syntezowego
(mieszaniny CO + H 2 ),
przetwarzanego na benzynę
paliwo
gaz koksowniczy mieszanina głównie gaz opałowy
(gaz świetlny) H 2 i CO oraz CH 4 i N 2
surowiec do syntez chemicznych
surowiec do produkcji:
woda pogazowa mieszanina H 2 O, NH 3 nawozów sztucznych
i soli amonu
amoniaku i siarczanu(VI) amonu
woda pogazowa
surowiec do produkcji:
tworzyw sztucznych
mieszanina kilkuset rozpuszczalników i barwników
smoła węglowa związków substancji zapachowych
organicznych środków ochrony roślin
leków
smoła węglowa
materiałów wybuchowych
87