Page 16 - Język polski, Nowe Słowa na start! podręcznik, klasa 7
P. 16

Cienie i blaski życia

                LEKTURA        O żywocie ludzkim                                                                                                                                                                    Cienie i blaski życia
                OBOWIĄZKOWA
                               Fraszki to wszytko, cokolwiek myślemy,
            Renesans              Fraszki to wszytko, cokolwiek czyniemy.
                               Nie masz na świecie żadnej pewnej rzeczy ,
                                                                    1
              NA SCENIE ŻYCIA     Próżno tu człowiek ma co mieć na pieczy .
                                                                      2
                               Zacność, uroda, moc, pieniądze, sława,
            1  nie masz na świecie
            żadnej pewnej rzeczy      Wszystko to minie jako polna trawa.
            niczego w życiu nie   Naśmiawszy sie nam  i naszym porządkom,
                                                 3
            można być pewnym      Wemkną nas w mieszek, jako czynią łądkom .
                                                                         4
            2  mieć na pieczy
            dbać o coś
            3  naśmiawszy sie nam   Po przeczytaniu
            naśmiawszy się z nas   1.  Jakim środkiem wyrazu posłużył się podmiot liryczny w dwóch pierwszych
            4  Wemkną nas
            w mieszek, jako       wersach utworu? Co w ten sposób chciał podkreślić? Czy zgadzasz się z opinią
            czynią łądkom         zawartą we wskazanym fragmencie?    powtórzenie, s. 348
            włożą nas do woreczka   2.  O jakich ważnych dla człowieka wartościach jest mowa w tekście? Z czym zo-
            jak marionetki
            po kukiełkowym        stały one zestawione? Wyjaśnij sens tego porównania.
            przedstawieniu      3.  Czego dotyczy porównanie zawarte w  dwóch końcowych wersach tekstu?
                                  Jak za jego pomocą podmiot liryczny chciał wpłynąć na odbiorców?
                                4.  Ustalcie, jakie cechy wspólne mają utwory Na młodość, Do Hanny, Na nabożną,
                                  O żywocie ludzkim, a co je różni. Zwróćcie uwagę na formę, tematykę oraz wy-
                                  mowę tekstów.

                                     Nowa wiadomość


                                •  Fraszka to krótki utwór poetycki, pisany wierszem. Zwykle ma charakter żartobliwy,
                                  czasem refleksyjny i jest oparty na ciekawym pomyśle. Zazwyczaj fraszka jest zakończona
                                  puentą.

                                •  Tytuły fraszek rozpoczynają się zazwyczaj od przyimków, np.: Na... (Na młodość), Do...
                                  (Do Hanny).
                                •  Jan Kochanowski stworzył polską nazwę fraszka od włoskiego słowa frasca, które dosłow-
                                  nie oznacza gałązka, a w przenośni: drobiazg, błahostka, żarcik.


                                5.  Przeczytaj głośno fraszki O żywocie ludzkim, Na młodość, Do Hanny, Na naboż-
                                  ną. Oceń, co wpływa na rytm tych utworów. Zwróć uwagę na rymy i liczbę
                                  sylab w poszczególnych wersach.

                                     Nowa wiadomość

                                 Wiersz sylabiczny to wiersz regularny, w którym wszystkie wersy mają jednakową
                                 liczbę sylab (zgłosek), stały rytm. Wprowadził go do polskiej poezji Jan Kochanowski.
                                 Najpopularniejsze typy polskiego wiersza sylabicznego to: 8-zgłoskowiec, 11-zgłoskowiec
                                 i 13-zgłoskowiec.



             72
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21