Page 12 - Fizyka - Tuż przed egzaminem. Podręcznik
P. 12

Wstęp o niepewnościach pomiarowych


              Międzynarodowy Układ Jednostek Miar (Układ SI)
                 Wyniki pomiarów podawane są zwykle w jednostkach układu SI (Między­
              narodowego Układu Jednostek Miar), w którym określono m.in. 7 jednostek
              podstawowych, np. metr [m] – jednostka długości, sekunda [s] – jednostka
              czasu, kilogram [kg] – jednostka masy, oraz jednostki  pochodne.

              Wyniki pomiarów i niepewności pomiarowe
                 Najbardziej prawdopodobny wynik pomiaru jest równy średniej arytme­
              tycznej poszczególnych wyników.
       WSTĘP O NIEPEWNOŚCIACH POMIAROWYCH
                 Niepewność pomiarowa
              Wynik każdego pomiaru jest obarczony niepewnością pomiarową:
                                         x ± Dx

              gdzie: x – zmierzona wielkość, Dx – niepewność pomiarowa tej wielkości.
              Niepewność pomiarową zapisujemy z tą samą dokładnością, co mierzoną
              wartość.

                Podstawa programowa nie precyzuje, w jaki sposób należy określić niepewność po­
                miarową.

                 Niepewność bezwzględna maksymalna
                                          x  -  x
                                     D x=  max 2  min

              gdzie: x max  – największy wynik pomiaru, x min  – najmniejszy wynik pomiaru.
                 Niepewność standardowa wartości średniej, oznaczana symbolem v,
                                                               2
              określa przedział, w którym z prawdopodobieństwem około   znajdzie się
                                                               3
              wynik kolejnego pomiaru. Obliczana jest ze wzoru:
                              1
                                                                 2
                                       x
                                                 x
                                                               x
                      v=          ^ 6 x - l h 2 +^ x - l h 2 + f+^ x - l h @
                           nn 1- h  1   sr    2   sr        n   sr
                            ^
              gdzie: n – liczba pomiarów, x , ..., x  – zmierzone wartości, x  – średnia
                                            n
                                      1
                                                                 śr
              z pomiarów x , ..., x .
                              n
                         1
                 Niepewność względna      D x x
              gdzie: Dx – bezwzględna niepewność pomiarowa, x – średnia arytmetyczna
              wszystkich pomiarów.
        48
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17