Page 11 - Biologia na czasie 3 - podręcznik
P. 11

Budowa i rola kwasów nukleinowych


           y   Rola DNA                              organizmu (np. wygląd i funkcjonowanie). Cechy
           Kwas deoksyrybonukleinowy jest materiałem   te są przekazywane z pokolenia na pokolenie, co
           genetycznym wszystkich organizmów oraz nie-  oznacza, że DNA jest nośnikiem informacji
           których wirusów. Określa on liczbę, rodzaj oraz   genetycznej, odpowiadającym za dziedziczenie
           kolejność aminokwasów budujących białka.   cech. Fakt ten udało się ustalić w połowie XX w.
           Od białek natomiast zależą poszczególne cechy   dzięki badaniom nad bakteriami oraz wirusami.




           Jak to odkryto?

           Poszukiwanie związku chemicznego przenoszącego informację genetyczną
           między komórkami bakterii
           W 1944 r. w Stanach Zjednoczonych zespół naukowców, którym kierował Oswald Avery [wym. osfald ejwri],
           prowadził badania nad przekazywaniem informacji genetycznej między komórkami bakterii. Badania te były
           kontynuacją doświadczeń Fredericka Griffitha [wym. frederika grifita], który wykazał, że bakterie chorobo-
           twórcze mogą przekazywać bakteriom niechorobotwórczym zdolność do zakażania zwierząt. Griffith nie
           wyjaśnił jednak, jaki związek chemiczny za to odpowiada. Wiedział jedynie, że jest to składnik cytoplazmy
           bakterii chorobotwórczych. Naukowcy z zespołu Avery’ego niszczyli kolejno białka, DNA lub RNA w ekstrakcie
           zawierającym cytoplazmę bakterii chorobotwórczych. Następnie sprawdzali, czy chorobotwórczość została
           przekazana bakteriom niechorobotwórczym.
              Problem badawczy: Czy za przekazywanie cech odpowiada białko, RNA czy DNA?
              Hipoteza: Za przekazanie bakteriom cechy chorobotwórczości odpowiada DNA.
              Przebieg doświadczenia: Do ekstraktu z bakterii chorobotwórczych naukowcy dodawali enzymy
            trawiące białka, DNA lub RNA. Następnie ekstrakt dodawali do hodowli bakterii niechorobotwórczych,
            po czym zakażali nimi myszy i obserwowali, ile zwierząt zachorowało. W wypadku śmierci zwierząt badali,
            czy w ich krwi znajdują się bakterie.

           Próba kontrolna (pozytywna)    Próba kontrolna (negatywna)



           bakterie          mysz zdrowa  bakterie niechorobotwórcze   mysz chora  bakterie
           niechorobotwórcze              + ekstrakt z bakterii                chorobotwórcze
                                          chorobotwórczych
           Próby badawcze
                   bakterie niechorobotwórcze
                   + ekstrakt z bakterii chorobotwórczych                      bakterie
                   + enzym trawiący białko                mysz chora           chorobotwórcze
                   bakterie niechorobotwórcze
                   + ekstrakt z bakterii chorobotwórczych                      bakterie
                   + enzym trawiący RNA                   mysz chora           chorobotwórcze
                   bakterie niechorobotwórcze
                   + ekstrakt z bakterii chorobotwórczych
                   + enzym trawiący DNA                   mysz zdrowa
              Wynik doświadczenia: Zniszczenie DNA w ekstrakcie z chorobotwórczych bakterii spowodowało,
            że cecha chorobotwórczości nie została przeniesiona do bakterii niechorobotwórczych. Zniszczenie RNA
            lub białek nie spowodowało zmian – cecha była dalej przenoszona do bakterii niechorobotwórczych.
              Wniosek: Za przenoszenie cech odpowiada DNA i to on jest nośnikiem informacji genetycznej.

                                                                                             9
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16