Page 14 - Biologia na czasie 3 - podręcznik

Rozdział 1. Mechanizmy dziedziczenia

y Rodzaje i funkcje kwasów Czy wiesz, że…
rybonukleinowych Cząsteczki RNA mają różną długość. Jedną
Znanych jest kilka rodzajów RNA, różniących z najdłuższych jest cząsteczka mRNA niosąca
się między sobą liczbą i sekwencją budujących informację o budowie dystrofiny – białka po-
je nukleotydów, a także budową przestrzenną magającego w utrzymaniu prawidłowej struk-
i funkcjami. Podstawowe trzy rodzaje RNA, któ- tury komórek mięśniowych. Ma ona długość
re występują u wszystkich organizmów, to: 14 tys. nukleotydów. Z kolei do najkrótszych
v informacyjny RNA – mRNA (ang. messenger należą cząsteczki tRNA, zbudowane z ok. 75
RNA), nukleotydów, oraz miRNA i siRNA, zbudowa-
v rybosomowy RNA – rRNA (ang. rybosomal ne przeważnie z 22 nukleotydów.
RNA),
v transportujący RNA – tRNA (ang. transfer
RNA).
Inne rodzaje RNA, występujące jedynie u or- cytozyna
ganizmów eukariotycznych, to m.in. snRNA, adenina
siRNA oraz miRNA. uracyl
Wszystkie rodzaje RNA uczestniczą bez-
pośrednio lub pośrednio w odczytywaniu in- guanina
formacji genetycznej, przy czym główną rolę
odgrywają w tym procesie mRNA, rRNA i tRNA.
mRNA odpowiada za przenoszenie informacji szkielet
cukrowo-
o budowie białek zakodowanej w DNA. Z tego -fosforanowy
względu określa się go mianem kodującego
RNA. Pozostałe rodzaje RNA nazywa się
niekodującym RNA.

Informacyjny RNA
Informacyjny RNA stanowi tylko 4–5% komór- nukleotyd
kowego RNA. Przenosi on informację genetycz-
ną zawartą w DNA z miejsca jej przechowywania
(u eukariontów – głównie z jądra komórkowego)
do miejsca syntezy białek (u eukariontów – cyto- mRNA występuje w postaci długich łańcuchów poli-
plazmy). Tam łączy się z rybosomami i służy nukleotydowych, mających zwykle długość 1000–2000
jako matryca do wytwarzania białek. nukleotydów.

występuje u wszystkich
organizmów
RODZAJE
RNA występuje tylko u organizmów
eukariotycznych

RNA kodujący, RNA niekodujący,
4–5% całości 95–96% całości

inne rodzaje
mRNA rRNA tRNA snRNA siRNA miRNA
RNA
12