Page 9 - Fizyka, Zbiór zadań, szkoła podstawowa

Przykłady
Przykłady 9

Przykład 1

Jaka jest objętość cieczy w menzurce? Wynik podaj w centymetrach sześcien-
nych i w litrach, uwzględniając niepewność pomiaru. cm 3
500
400
Rozwiązanie
3
Jak łatwo policzyć, działka podpisana „200 cm ” to dziesiąta działka od dna 300
3
naczynia, a więc objętość jednej działki to 200 cm : 10 = 20 cm . Ciecz sięga 200
3
do wysokości 2 działek powyżej 200 cm , a więc jej objętość wynosi: 100
3
V = 200 cm + 2 ∙ 20 cm = 240 cm 3
3
3
Wielkość tę odczytujemy z dokładnością do 1 działki, czyli do 20 cm , możemy więc za-
3
pisać:
V = 240 cm ± 20 cm 3
3
Aby przeliczyć tę wielkość na litry, przypominamy sobie,
3
3
że 1 l = 1 dm . Sześcian o boku 1 dm można podzielić na
10 ∙ 10 ∙ 10 = 1000 centymetrów sześciennych. Tak więc:
3
1 l = 1 dm = 1000 cm 3
1 dm
Wobec tego: 1 cm = 1 l = 0,001 l
3
1000 1 dm
Teraz łatwo przeliczyć: 1 dm
3
240 cm = 240 l = 0,24 l
1000
20
3
20 cm = 1000 l = 0,02 l
A więc: V = 0,24 l ± 0,02 l
Odpowiedź: Objętość cieczy w menzurce wynosi 240 cm ± 20 cm , czyli 0,24 l ± 0,02 l.
3
3
Przykład 2
Uczniowie mierzyli czas spadania zabawki-spadochroniarza z okna domu na I piętrze.
Uzyskali następujące wyniki: 18 s; 22 s; 19 s. Oblicz średnią tych wyników i podaj ją z do-
kładnością do dwóch cyfr znaczących.

Rozwiązanie
Dodajemy wyniki pomiarów i dzielimy uzyskaną sumę przez liczbę tych wyników (w na-
szym przypadku przez 3):
18 s + 22 s + 19 s = 59 s
t = 59 s : 3 = 19,6666... s
śr
Zaokrąglamy średnią do dwóch cyfr znaczących. Pierwsza cyfra, którą pominiemy, to 6,
a więc musimy zaokrąglić w górę:
≈ 20 s
t śr
Odpowiedź: Średni czas spadania zabawki-spadochroniarza wynosił 20 s.