Page 8 - Atlas anatomiczny - tajemnice ciała

6 KOMÓRKA

Organizacja materiału genetycznego

Materiał genetyczny komórki to kwas deoksyrybonukleinowy, czyli
DNA. Wyst´puje on w formie długich czàsteczek zawierajàcych
zakodowane informacje o budowie i funkcjonowaniu komórki.
Materiał genetyczny znajduje si´ głównie w jàdrze komórkowym.
Jest zwiàzany z białkami, które umo˝liwiajà zwini´cie długich
czàsteczek DNA w chromosomy.

Nieregularne ziarnistoÊci widoczne we wn´trzu
jàdra komórkowego to chromatyna, czyli DNA
Chromosom, który uwidacznia powiàzany z białkami.
si´ w pierwszym etapie podziału
komórki, to najbardziej skonden-
sowana postaç chromatyny.

P´tle chromatyny zawierajà
DNA zwiàzany z białkami, Włókno chromatynowe 30 nm jest
uło˝ony w uporzàdkowanà jednym z poziomów upakowania
struktur´. DNA w chromosomie.

Chromosomy człowieka

W jàdrze ka˝dej ˝ywej komórki budujàcej ciało zdrowego czło-
wieka znajdujà si´ 23 pary chromosomów. Jeden chromosom Zdj´cie wszystkich par
chromosomów człowieka
z ka˝dej pary pochodzi od ojca, a drugi od matki. W jednej
uło˝onych według wielko-
z par chromosomów znajdujà si´ informacje dotyczàce płci. Êci to kariogram. Ka˝da
W ka˝dej parze, z wyjàtkiem chromosomów płci u m´˝czyzn, para chromosomów ma
chromosomy majà ten sam kształt i wielkoÊç oraz zawierajà okreÊlony numer.
informacje dotyczàce tych samych cech. Takie chromosomy
nazywamy homologicznymi. Chromosomy człowieka majà
przew´˝enia. Na podstawie ich poło˝enia wyró˝nia si´ cztery
typy chromosomów.
23 par´ tworzà chro-
mosomy płci. U kobiet
sà to homologiczne
chromosom chromosom chromosom chromosom chromosomy X.
metacentryczny akrocentryczny submetacentryczny telocentryczny
U m´˝czyzn wyst´pujà
dwa ró˝ne chromosomy
płci – jeden chromosom
X i jeden Y.