Page 13 - Atlas anatomiczny - tajemnice ciała
P. 13
11
PATOLOGIE
Mejoza
Zespół Downa
Czasem zdarza si´, ˝e na skutek
Mejoza jest procesem, w którym Po replikacji, na poczàtku profazy I,
po replikacji DNA zachodzà dwa chromatyna przyjmuje postaç zaburzenia podczas rozdziału chro-
chromosomów. mosomów, do jednej z gamet trafia
zale˝ne od siebie podziały ko-
o jeden chromosom za du˝o, a do
mórki. Wówczas z jednej komórki
macierzystej powstajà 4 komórki innej o jeden za mało. JeÊli taka nie-
prawidłowa gameta weêmie udział
potomne o zredukowanej o po-
łow´ iloÊci materiału genetycz- W trakcie profazy podwo- w zapłodnieniu, wówczas zygota ma
jone chromosomy homolo- niewłaÊciwà liczb´ chromosomów.
nego. Podczas mejozy dochodzi giczne dobierajà si´ w pary.
do wymiany fragmentów chromo- Ka˝dy chromosom z pary Najcz´Êciej dochodzi wtedy do poro-
somów homologicznych, dzi´ki składa si´ z dwóch nienia lub dziecko rodzi si´ upoÊle-
chromatyd. dzone. Jednym z takich upoÊledzeƒ
czemu ka˝da nowo powstała ko-
jest zespół Downa spowodowany
mórka ma niepowtarzalny mate-
riał genetyczny. obecnoÊcià dodatkowego chromo-
somu 21 pary.
Pod koniec profazy I chromosomy
homologiczne wymieniajà si´ frag-
mentami DNA. Proces ten nazy-
wamy crossing-over.
W metafazie I, po rozpadzie otoczki
jàdrowej, do ka˝dego chromosomu
z pary przyczepiajà si´ włókna biał-
kowe odpowiedzialne za ich rozdzie-
lenie. Pary chromosomów ustawiane
sà w płaszczyênie równikowej.
Podczas anafazy I włókienka biał-
kowe odciàgajà ka˝dy podwojony
chromosom z pary do przeciwleg- W komórkach osoby z zespołem Downa
łego bieguna komórki. W ten spo- znajduje si´ 47 chromosomów zamiast 46.
sób w obu nowych zestawach
chromosomów znajduje si´ po jed-
nym chromosomie z ka˝dej pary.
W profazie II, po pierwszym
podziale mejotycznym, komórki
potomne zawierajà po jednym
chromosomie homologicznym
z ka˝dej pary.
Dalszy przebieg drugiego podzia -
łu mejotycznego jest podobny Osoby z zespołem Downa majà charakte-
do mitozy. W metafazie II rystyczny wyglàd oraz cierpià na dolegli-
chromosomy ustawiane sà woÊci fizyczne i umysłowe o ró˝nym
w płaszczyênie równikowej. nasileniu.
W anafazie II włókienka białkowe przy-
czepione do obu chromatyd odciàgajà je
do przeciwległych biegunów komórek.
Rozłàczone chromatydy siostrzane pełnià
teraz funkcj´ osobnych chromosomów.
Po odtworzeniu otoczek jàdrowych
i cytokinezie powstajà 4 komórki
potomne o zredukowanej o połow´
liczbie chromosomów.