Page 11 - Poznać przeszłość. Historia i społeczeństwo. Europa i świat

Pocztki wiata greckiego
morze ródziemne i bliski Wschód w staroytnoci

? praca z map
1. Wymie kierunki staro ytnych szlaków handlowych
wiodcych poza wiat ródziemnomorski.
2. Opisz przebieg granic w wiecie ródziemnomorskim.
Wyjanij przyczyny takiego ich ksztatu.

y Kolonizacja grecka oraz Teodozj. Na zachodzie Grecy osiedlali si przede
U progu epoki archaicznej, trwajcej od VIII do wszystkim na Sycylii i w poudniowej Italii, zwanej
VI w. p.n.e., wiat grecki nie ogranicza si do obszaru Wielk Grecj, oraz w mniejszym stopniu w Hisz-
przewanie górzystej Grecji wa ciwej. Od koca II ty- panii i Galii. Stosunkowo niewiele kolonii powstao na
siclecia p.n.e. Grecy stopniowo zasiedlali równie obszarach Lewantu (Syrii, Palestyny i Libanu), Egiptu
wyspy Morza Egejskiego i wybrzea Azji Mniejszej. oraz pónocnej Afryki. Na zachodzie greck eglug
W wyniku trwajcej od VIII do VI w. p.n.e. tzw. wielkiej i osadnictwo utrudniali Fenicjanie, Kartagiczycy, Etru-
kolonizacji kultura Hellady oraz grecki styl ycia roz- skowie, a pó niej take Rzymianie.
powszechniy si na rozlegych obszarach lecych nad Zasig kolonizacji greckiej by tak du y, e wybitny
Morzem ródziemnym i Morzem Czarnym. Sprzyjay filozof grecki Platon porówna wybrze a Morza
temu: uniwersalny model organizacji obywatelskiej po- ródziemnego i Morza Czarnego do brzegów stawu,
leis, midzynarodowy charakter stosunków politycz- a Greków do zasiedlajcych je ab. Nowe osady,
nych oraz kontaktów handlowych Greków, a take ich czyli kolonie, pozostaway niezalenymi poleis, ale ich
ciekawo wiata. ustrój przypomina ten panujcy w metropoliach. Te
Osadnicy uczestniczcy w wielkiej kolonizacji kiero- ostatnie w staro ytnej Grecji w przeciwiestwie do
wali si rozmaitymi powodami. Cz z nich po prostu istniejcych w czasach nowo ytnych nie ingeroway
uciekaa przed godem poszukiwaa nowych ziem w sprawy wewntrzne kolonii i nie byy uprzywilejo-
pod upraw. Inni chcieli zdoby bogactwo i wadz wane w handlu.
albo musieli na sta e opu ci swoj polis z uwagi na Kolonizacja pocigna za sob powstanie nowych
walki polityczne. szlaków wymiany handlowej w basenie Morza ród-
Na wschodzie kolonizacja grecka koncentrowaa si ziemnego, jej zwikszenie oraz wzrost zamo no ci spo-
na wybrzeu Morza Czarnego i obszarze Azji Mniejszej. eczestwa greckiego. Na handlu bogacili si bowiem
Mieszkacy Miletu zao yli na Krymie m.in. Chersonez zarówno kupcy, jak i rzemielnicy.

9