Page 16 - Dziś i jutro - podręcznik
P. 16

Jak uchwala się ustawę?


    art. 118–122  Proces uchwalania ustawy jest szczegółowo opisany w Konstytucji RP oraz regulaminach sejmu
            i senatu. W pracach nad ustawą uczestniczą organy władzy ustawodawczej (sejm i senat), wyko­
            nawczej (prezydent) i sądowniczej (Trybunał Konstytucyjny).

             Pojęcie         Wyjaśnienie

             Mandat          To upoważnienie do reprezentowania wyborców w sprawowaniu władzy
                             państwowej i działania w ich imieniu. Uzyskuje się go w wyniku wyborów.
             Komisje sejmowe  Są organami pomocniczymi – do ich zadań należy m.in. przygotowywanie
                             i rozpatrywanie projektów aktów prawnych, wydawanie opinii, kontrolowa­
                             nie prac innych organów państwa.
             Prezydium sejmu  Składa się z marszałka i wicemarszałków. Ustala plan pracy izby (terminy
                             posiedzeń), dokonuje interpretacji regulaminu, opiniuje sprawy wniesione
                             przez marszałka, koordynuje współpracę komisji sejmowych.

             Konwent Seniorów  Tworzą go marszałek, wicemarszałkowie oraz przewodniczący klubów
                             i kół zrzeszających posłów. Konwent zapewnia współdziałanie klubów
                             i kół. Opiniuje plany prac sejmu, projekty programu posiedzeń i inne sprawy
                             przekazane przez marszałka lub prezydium.

                             1                           2                         3
         Inicjatywa               Sejm                        Senat
       ustawodawcza               Projekt ustawy trafia do izby   Gdy projekt ustawy zostaje
       Z propozycją nowej ustawy   niższej parlamentu, która   zaakceptowany przez sejm,
       może wystąpić komisja sej­  może zaproponować swoje    trafia do senatu. Tam jest
       mowa, grupa co najmniej    poprawki. Posłowie dyskutują   opiniowany, a następnie
       15 posłów, rząd, senat,    o dokumencie, po czym prze­  omawiany w debacie. Na
       prezydent lub grupa        prowadzają głosowanie nad   koniec odbywa się głosowa­
       100 tysięcy obywateli.     jego przyjęciem.            nie nad jego przyjęciem.


                   1                            2                               3












                                               Weto
                                               Jeżeli izba niższa odrzuci weto prezydenta więk­
                                               szością 3/5 głosów, w obecności połowy usta­
                                               wowej liczby posłów, musi on podpisać ustawę.
                                               Jeśli jednak sejm nie dysponuje większością
                                               wymaganą do obalenia weta prezydenta, pro­
                                               jekt ustawy upada.



      136
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21