Page 20 - Dziś i jutro - podręcznik

4. Prezydent i Rada

Ministrów

kompetencje prezydenta | wybory prezydenckie | zadania Rady Ministrów

Prezydent RP o urząd prezydencki nie uzyska wyma­
art. 126–145 Zgodnie z zasadą republikańskiej for­ ganej większości, przeprowadza się tzw.
my rządów głową państwa w Polsce jest drugą turę. Biorą w niej udział dwaj
prezydent. Sprawuje on władzę wyko­ kandydaci, którzy w pierwszym głoso­
nawczą wspólnie z Radą Ministrów. waniu zdobyli największe poparcie.
Prezydenta wybierają obywatele. Jego
kadencja trwa 5 lat. Dana osoba może CZY WIESZ, ŻE...
pełnić tę funkcję nie dłużej niż przez Obowiązki głowy państwa może
tymczasowo pełnić marszałek sejmu.
dwie kadencje.
Dzieje się tak w sytuacjach określonych
Wybory prezydenckie w artykule 131 Konstytucji RP, m.in. wtedy,
Kandydaci na stanowisko prezydenta gdy prezydent ustąpi ze stanowiska,
muszą mieć ukończone 35 lat. Wybory w wypadku jego śmierci lub wówczas,
gdy Zgromadzenie Narodowe uzna go
wygrywa ten z nich, który zdobył popar­ za niezdolnego do sprawowania urzędu
cie ponad połowy głosujących obywateli. ze względu na stan zdrowia.
Jeśli żadna z osób ubiegających się

KOMPETENCJE PREZYDENTA

POLITYKA WEWNĘTRZNA POLITYKA ZAGRANICZNA

• Powołuje premiera oraz członków rządu. • Reprezentuje Polskę w kontaktach z innymi
• Zarządza wybory do sejmu i senatu. państwami.
• W określonych przez Konstytucję RP • Mianuje ambasadorów reprezentujących
sytuacjach ma prawo skrócić kadencję Polskę na terenie innych państw.
parlamentu. • Zatwierdza (ratyfikuje) oraz wypowiada
• Może przedstawiać własne projekty ustaw, umowy międzynarodowe.
a także zgłaszać weto wobec ustaw uchwa­
lonych przez parlament lub kierować je do
Trybunału Konstytucyjnego.
• Sprawuje zwierzchnictwo nad armią –
w czasie pokoju za pośrednictwem ministra
obrony narodowej. W razie zagrożenia
państwa może wprowadzić stan wojenny.
• Powołuje sędziów i nadaje tytuł naukowy
profesora.
• Może korzystać z prawa łaski, czyli zmniej­
szać lub darować kary skazanym przez sąd.
• Nadaje polskie obywatelstwo. Prezydent Aleksander Kwaśniewski ratyfikuje
akt wstąpienia Polski do NATO (26 II 1999 r.).
140