Page 15 - Dziś i jutro - podręcznik
P. 15

USTRÓJ RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ  V


                  Funkcjonowanie sejmu i senatu     przedsta wicielom władzy ustawodaw­
             •   Sejm i senat podejmują decyzje więk-  czej ochronę przed zastraszaniem oraz
               szością głosów – w głosowaniu musi   przed naciskami ze strony innych or­
               uczestniczyć co najmniej połowa osób   ganów państwa.
               zasiadających w danej izbie, czyli 230   •   Większość posłów i senatorów należy
               posłów lub 50 senatorów.             do partii politycznych. Organizacje
             •   Pracami obu izb kierują marszałko­  te mają okreś lony program (zbiór
               wie:  marszałek sejmu i  marszałek   postulatów) i dążą do jego realizacji
               senatu.                              poprzez  aktywność  społeczną  oraz
             •   Kadencja posłów i  senatorów trwa   udział w sprawowaniu władzy. Partia,
               cztery lata. Okres ten może zostać   która zdobędzie największą liczbę gło­
               skrócony w wyniku decyzji prezyden­  sów w wyborach parlamentarnych –
               ta lub po przyjęciu przez sejm, więk­  a  zatem najwięcej miejsc w  sejmie –
               szością 2/3 głosów, uchwały o samo­  wygrywa wybory. Jeżeli nie uzyska
               rozwiązaniu.                         większości (ponad 50% miejsc), nie
             •   Na czas sprawowania urzędu posłom   może samodzielnie sprawować wła­
               i  senatorom przysługuje  immunitet.   dzy – musi utworzyć z innymi ugru­
               Oznacza to, że nie można ich aresz­  powaniami sejmowymi koalicję, aby
               tować  ani  postawić  przed  sądem,  je­  skutecznie rządzić. Partie, które zdo­
               żeli nie zgodzi się na to izba, w któ­  były miejsca w sejmie, ale nie wcho­
               rej zasiadają. Immunitet zapewnia    dzą w skład koalicji, tworzą opozycję.




              Zasady wyborów do sejmu i senatu
              Wybory są przeprowadzane według określonych zasad. Głosować mogą
              obywatele, którzy ukończyli 18 lat. Aby zostać posłem, trzeba mieć ukończone
              21 lat, a senatorem – 30 lat.

                             Prawo wyborcze, czyli możliwość uczestniczenia w wyborach,
              Powszechne     przysługuje każdemu obywatelowi Polski, który osiągnął   Sejm i Senat
                             odpowiedni wiek.
                             Obywatele osobiście uczestniczą w głosowaniu i mogą
              Bezpośrednie                                                 Sejm i Senat
                             wskazać bezpośrednio swoich przedstawicieli.
              Głosowanie     Nikt nie może sprawdzić, na kogo wyborca głosował.    Sejm i Senat
              tajne          Obywatele nie podpisują się na kartach do głosowania.
                             Każdy wyborca może oddać jeden głos.          Sejm i Senat
              Równe
                             Każdy głos ma taką samą wartość jak wszystkie pozostałe.  Sejm
                             Gdy wyborca oddaje głos na konkretnego kandydata, jedno­
                             cześnie głosuje na reprezentowane przez niego ugrupowanie
              Proporcjonalne                                                  Sejm
                             polityczne. Im więcej dana partia uzyska głosów, tym więcej
                             jej kandydatów z danego okręgu zasiądzie w sejmie.
                             Senatorami zostają kandydaci, którzy w swoich okręgach
              Większościowe  uzyskali najwięcej głosów wyborców. Osoby z mniejszym   Senat
                             poparciem nie wchodzą do parlamentu.


                                                                                          135
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20