Page 18 - Biologia na czasie 3 - podręcznik
P. 18
Rozdział 1. Mechanizmy dziedziczenia
replikacji w wielu miejscach cząsteczki DNA z białkami biorącymi udział w replikacji zaczy-
pozwala na znaczne skrócenie czasu trwania nają się przesuwać w dwóch przeciwnych kie-
tego procesu. runkach. Z tego względu replikację określa się
jako dwukierunkową.
Etap II: wydłużanie łańcucha DNA W II etapie replikacji są tworzone nowe nici
Tuż po rozpoczęciu replikacji zaczynają działać DNA. Odpowiada za to polimeraza DNA –
enzymy – helikazy. Rozrywają one wiązania główny enzym biorący udział w replikacji. Przy-
wodorowe łączące obie nici DNA, dzięki czemu łącza ona wolne nukleotydy, rozpoczynając od
podwójna helisa rozplata się po obu stronach startera – krótkiego odcinka RNA (ok. 10 nu-
oczka replikacyjnego. Widełki replikacyjne wraz kleotydów). Za jego wytworzenie odpowiada
Dobudowywanie nowych nici DNA
'
W dobudowywaniu nowych nici DNA biorą udział białka, które tworzą obszarze widełek replikacyjnych
duży kompleks. Przesuwa się on wzdłuż DNA, rozplatając podwójną helisę i kopiując każdą z jej nici. '
DNA nić
matrycowy wiodąca starter
DNA nowo zsyntetyzowany
nić opóźniona
5' fragment 3' '
3' Okazaki 5' '
nić wiodąca
nić opóźniona kierunek
replikacji DNA
1 Helikaza rozwija
podwójną helisę.
DNA nowo
zsyntetyzowany
helikaza
polimeraza DNA
starter
DNA
matrycowy
prymaza
powstający
fragment
' Okazaki
' 2 Powstaje starter – krótki odcinek 3 Polimeraza DNA przyłącza wolne
nukleotydy do nici matrycowej,
RNA, komplementarny do matryco-
wej nici DNA. Jest on miejscem startu po czym łączy je ze sobą w nową nić
dla polimerazy DNA. Na nici wiodącej DNA. Na nici wiodącej odbywa się
wbudowanie startera zachodzi tylko to w sposób ciągły, natomiast na nici
raz, natomiast na nici opóźnionej opóźnionej są wytwarzane kolejne
powtarza się przy tworzeniu każdego fragmenty Okazaki.
nowego fragmentu Okazaki.
16