Page 7 - Planeta Nowa 7
P. 7

3 Obraz Ziemi na mapie




           Zanim zaczniesz...
           Na podstawie wiadomości z lekcji przyrody przypomnij sobie, czym jest skala mapy.


           Mapy przedstawiają powierzchnię Zie-     skurczenia lub rozciągnięcia jest niemoż-
           mi lub jej fragment na płaszczyźnie,     liwe. Dlatego linie równoleżników i połu-
           w  po   mniejszeniu  i  za  po  mocą  umow-  dników na płaskiej mapie często nie prze-
           nych  znaków. Podstawową trudnością      cinają się pod kątem prostym. Obraz siatki
           przy tworzeniu map jest przeniesienie siatki   geograficznej przedstawiony na płaszczyź-
           geograficznej na płaszczyznę. Siatka geo-  nie nazywamy  siatką kartograficzną.
           graficzna oplata model kuli ziemskiej (glo-  Stanowi ona „szkielet” mapy, na który
           bus), czyli obiekt przestrzenny. Przeniesie-  za pomocą sygnatur nanosi się treść mapy.
           nie siatki na płaszczyznę bez jej rozerwania,    Ich objaśnienie znajduje się w legendzie.

           Sygnatura – umowny znak graficzny użyty na mapie lub planie, informujący o lokalizacji oraz rodzaju
           danego obiektu lub zjawiska.


              Elementy mapy

                                                              Skala pozwala na obliczenie odległości
           Każda mapa, oprócz prezentowanej treści,           i powierzchni w terenie na podstawie
           ma siatkę kartograficzną, skalę oraz legendę.      pomiarów na mapie.


           Siatka         P³oñsk  20°30'       21°00'          21°30'          Bug
           kartograficzna                 Nasielsk       Wyszków    1:1 200 000
                                                                        10 km
                                                                    0

           umożliwia                                     Bug          m n.p.m.
           określenie     52°                  Serock             52°  200
                          30'
                                                                  30'
           współrzędnych         Zakroczym  Nowy Dwór  J. Zegrzyńskie   180
                                                    Rządz a
           geograficznych        Wisła   Mazowiecki           Tłuszcz  160
                                        Legionowo
                                                                      140
                                                      Radzymin
           danego punktu                              Czarna          120
           lub obszaru.                           Marki  Wołomin      100
                              Łasica    Łomianki      Zielonka        80           Legenda
                                                       Kobyłka
                         Bzura
                                        Warszawa    Ząbki                          umożliwia
                                      Ożarów              Sulejówek
                                     Mazowiecki                    Czarna  Miasta:  odczytanie
                                 Utrata
                                 Błonie
           Treść mapy       Pisia     Pruszków                         powyżej 100 000  treści mapy.
           informuje             Milanówek  Piastów     Józefów        50 000–100 000
           o rzeźbie terenu         Grodzisk Brwinów         Świder    25 000–50 000  mieszkańców
           oraz obiektach   Żyrardów  Mazowiecki  Piaseczno  Konstancin-  Otwock  10 000–25 000
           i zjawiskach   52°            Utrata   -Jeziorna      52°   poniżej 10 000
                                                   Góra
           występujących    00'   Mszczonów       Kalwaria       00'   tereny zabudowane
           na danym                                           Pilawa   drogi główne
           obszarze.                                              Garwolin inne drogi
                                                                       linie kolejowe
                               20°30'    Grójec  21°00'        21°30'
                         Rawa   Bia³a Rawska
                         Mazowiecka                        Wis³a
                                                                                          13
   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12