Page 14 - Biologia na czasie 2 - podręcznik
P. 14

Przebieg fotosyntezy                           tylakoid               stroma
                                                      faza jasna            faza ciemna
        Fotosynteza u roślin to ciąg reakcji,
        podczas których ze związków                                              CO 2
                                                                   ATP
        nieorganicznych (CO 2  i H 2 O) pod           H O       NADPH + H +
                                                       2
        wpływem energii świetlnej powstają
        związki organiczne. Reakcje te                                        CYKL CALVINA
        przebiegają w dwóch fazach,                                    +
        przy czym faza jasna zachodzi                              NADP
                                                                   ADP
        w tylakoidach chloroplastów, faza                                                                                                    3 CO 2
        ciemna (cykl Calvina) zachodzi                 O                         cukry
                                                        2
        w stromie  chloroplastów.
                                                                                                                                                           3 x C6  związek pośredni
            Faza jasna
                                                                                       TP
        Polega na przemianie energii świetlnej w energię chemiczną magazynowaną   ADP  ATP
        w postaci ATP i NADPH + H . Związki te stanowią siłę asymilacyjną potrzebną                         rybulozo-1,5-bisfosforan          karboksylacja              3-fosfoglicerynian
                              +
        do przebiegu drugiej fazy fotosyntezy. Ubocznym produktem tej fazy jest tlen.                                    (RuBP)  3 x C5                            6 x C3  (PGA)
        Błony tylakoidów, w których zachodzi faza świetlna, zawierają dwa fotosystemy
        (fotosystem PS II i PS I), pomiędzy którymi znajdują się przenośniki elektronów                                                                                      6 ATP
                                                                                                                                           CYKL CALVINA
        oraz enzym – syntaza ATP.                                            s y  a t n  z  A   a  T P                3 ADP           regeneracja       redukcja             6 ADP
                                                                          + + +
                                                       +
                                                                      + H
                                                                        H
                                                                                                                                                                                       +
                             H +                   NADP + 2 H +   NADPH + H                                           3 ATP                                                6 NADPH + H
                                                                                                                           aldehyd
                STROMA                                                                 H +                         3-fosfoglicerynowy  5 x C3                                     +
                                                                                                                            (PGAL)                                         6 NADP
                          kompleks
                        cytochromów                     Fd                                                                                                 6 x C3  aldehyd
                                                                                                                                                                  3-fosfoglicerynowy
                                                                                                                                                                  (PGAL)
                                      Pc        PS I          reduktaza
          PS II    Pq                                                                                                                      aldehyd   C3  pierwotny produkt
                                                                                                                                   3-fosfoglicerynowy   fotosyntezy
                                                       WNĘTRZE TYLAKOIDU
      H 2 O ½½OO  ½ O 2  + 2  OO 2 + 2+ 2   H +  H +     H +
      H H 2
                                                 Fosforylacja cykliczna
       Fosforylacja niecykliczna                 Przebiega z udziałem fotosystemu PS I 
       Przebiega z udziałem dwóch fotosystemów    i prowadzi do wytworzenia tylko ATP.
                                            +
       i prowadzi do wytworzenia ATP i NADPH + H .    Zachodzi np. w warunkach niedoboru wody.                                 ketokwasy                  glukoza                kwasy tłuszczowe
                          H +                                 H +

           O 2                                                                                             wtórne produkty fotosyntezy
                                                                                                                                                                    inne
                  PS II          PS I        +                          PS I                                                   aminokwasy        dwucukry        cukry proste        lipidy
                   e             e      NADP                            e
                       przenośniki                           przenośniki
          H O             e                                     e
           2
                            ADP ATP  NADPH + H +                  ADP ATP
          H +             H +                                 H +
                                                                                                                   pozostałe            białka          cukry złożone
        Wybite z PS I elektrony trafiają na łańcuch przeno-  Wybite z PS I elektrony po przejściu przez system   związki organiczne
        śników, a pozostała po ich wybiciu luka elektronowa   przenośników wracają na PS I.
        zostaje uzupełniona elektronami wybitymi z PS II.
        PS II, PS I – fotosystemy     Pq – plastochinon     Pc – plastocyjanina     Fd – ferredoksyna

                                             faza jasna                                                                                        faza ciemna
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19