Page 8 - Teraz egzamin ósmoklasisty 2020 Język polski

SPOSÓB NA KLUCZOWE UMIEJĘTNOŚCI

Co może sprawić trudność

na egzaminie z języka polskiego?

Egzamin z języka polskiego stawia przed uczniem wysokie wymagania w zakresie wiedzy i umie-
jętności przedmiotowych. Do najważniejszych, a zarazem najtrudniejszych obszarów na egzaminie

KLUCZOWE ZAGADNIENIA CO TO OZNACZA W PRAKTYCE?
I UMIEJĘTNOŚCI EGZAMINACYJNE

WNIKLIWA ZNAJOMOŚĆ LEKTUR W obu częściach arkusza egzaminacyjnego znajdują się zadania, w których uczeń musi się
OBOWIĄZKOWYCH wykazać znajomością treści i problematyki lektur obowiązkowych. Pytania o lektury
są obecne w zadaniach dotyczących tekstu literackiego i nieliterackiego. Jedno zadanie
w arkuszu może odnosić się do kilku utworów. Ponadto temat każdego wypracowania –
zarówno o charakterze twórczym, jak i o charakterze argumentacyjnym, wymaga odwołania
się do lektury obowiązkowej: wybranej przez ucznia lub konkretnie wskazanej. Tematy
mogą także odnosić się do tekstów literackich lub ich fragmentów (w wypowiedziach
argumentacyjnych).

UMIEJĘTNOŚĆ WYPOWIADANIA SIĘ W Informatorze CKE, oprócz wielu różnorodnych form wypowiedzi zawartych w podstawie
W OKREŚLONYCH FORMACH programowej, pojawiły się nowe formy wypowiedzi, m.in.: współczesna wersja mitu, legendy,
WYPOWIEDZI PISEMNYCH baśni lub przypowieści, artykuł, list otwarty.
W 1. części arkusza wymagane jest napisanie krótkiej wypowiedzi np. w formie ogłoszenia,
zaproszenia czy dedykacji. W 2. części arkusza (wypracowanie) uczeń wybiera
albo wypowiedź twórczą (np. opowiadanie twórcze, list prywatny, współczesną wersję
baśni, legendy, mitu lub przypowieści, wywiad), albo wypowiedź argumentacyjną
(np. rozprawkę, artykuł, przemówienie, list otwarty).
Wypowiedź twórcza kładzie nacisk na kreatywne myślenie, wyobraźnię czy tworzenie
narracji, a wypowiedź argumentacyjna wymaga logiki w uzasadnianiu własnego
stanowiska oraz spójności wywodu.

UMIEJĘTNOŚCI RETORYCZNE Obowiązująca podstawa programowa kładzie duży nacisk na retorykę. W każdej z dwóch
części arkusza egzaminacyjnego są sprawdzane umiejętności retoryczne,
m.in. takie jak:
• wnioskowanie;
• tworzenie argumentów rzeczowych i odwołujących się do emocji;
• formułowanie argumentów, tezy, hipotezy;
• podawanie przykładów (najczęściej z lektur obowiązkowych) ilustrujących argumenty;
• przedstawianie argumentów w określonym porządku;
• formułowanie opinii;
• uogólnianie.

ANALIZA I INTERPRETACJA W arkuszu egzaminacyjnym wiązki zadań odnoszą sią do dwóch rodzajów tekstów:
TEKSTÓW LITERACKICH, literackiego (epickiego, dramatycznego lub lirycznego) i nieliterackiego (publicystycznego,
ODBIÓR TEKSTÓW popularnonaukowego lub naukowego). W przypadku tekstu literackiego zadania sprawdzają
NIELITERACKICH ORAZ ŁĄCZENIE umiejętności analityczno-interpretacyjne, czyli m.in.: określanie roli elementów konstrukcyjnych
ZNACZEŃ Z RÓŻNYCH RODZAJÓW i języka w budowaniu znaczeń w utworze, odkrywanie sensu dosłownego i niedosłownego
TEKSTÓW tekstu i odnoszenie tego sensu do podstawowych wartości oraz odnajdywanie związku między
znaczeniami tekstu a kontekstami kulturowymi (szczególnie kontekstem literackim).
Zadania do tekstu nieliterackiego sprawdzają przede wszystkim umiejętności określania
problematyki tekstu, odczytywania zawartych w nim znaczeń wyrażanych wprost
i pośrednio, przejawiających się w budowie wypowiedzi i jego językowej organizacji.
Zadania do tekstów ikonicznych, np. zdjęć, plakatów, reprodukcji, ilustracji, sprawdzają
umiejętność interpretowania i łączenia znaczeń z różnych tekstów.

6