Page 16 - Biologia, Puls życia, podręcznik, klasa 7

I Organizm człowieka. Skóra – powłoka organizmu
Receptory w skórze Większość receptorów ma zdolność ada-

W skórze znajdują się tysiące zakończeń ner‑ ptacji, czyli dostosowywania się do zmian.
wowych, nazywanych receptorami. Odbie‑ Jeżeli więc bodziec działa długi czas, recep‑
rają one bodźce docierające z otoczenia, dla‑ tor słabiej na niego reaguje. Chroni to orga‑
tego czujemy na przykład ciepło, zimno, nizm przed zbyt dużą liczbą informacji do‑
dotyk i ból. Miejsca, w których znajduje się cierających z otoczenia. Nadmiar bodźców
najwięcej receptorów, są najbardziej wrażli‑ mógłby bowiem zakłócać funkcjonowanie
we na bodźce. Do takich miejsc należą mię‑ ciała i doprowadzić do choroby lub nawet
dzy innymi opuszki palców i wargi. śmierci.

Badanie gęstości rozmieszczenia receptorów
Obserwacja Problem badawczy: Czy receptory dotyku są rozmieszczone w skórze równomiernie?
w skórze w wybranych częściach ciała

Hipoteza: Gęstość rozmieszczenia receptorów dotyku w różnych miejscach skóry jest różna.
Przebieg obserwacji:
Przygotuj: drut o długości ok. 10 cm (np. duży spinacz) i linijkę. Zaproś do badania jedną osobę.
1. Zegnij drut na pół i rozstaw jego końcówki w odległości 6 cm. Następnie przyłóż do skóry na karku
badanej osoby najpierw jedną końcówkę, a potem obie końcówki drutu.
2. Zmniejsz odległość między końcówkami i ponownie dotknij skóry badanej osoby.
3. Czynność powtarzaj do czasu, aż dotknięcie obiema końcówkami drutu będzie odczuwane
jak jedno. Zapisz wynik.
4. Powtórz obserwację na skórze górnej strony ręki oraz na opuszce palca. Zapisz wyniki.
Wynik: Każda z trzech zapisanych przez Ciebie odległości między końcówkami drutu odpowiada
odległości między receptorami dotyku w skórze. Porównaj zapisane wyniki.
Wniosek: Na podstawie wyników wyciągnij wniosek dotyczący rozmieszczenia receptorów dotyku
w skórze człowieka w różnych częściach ciała.

To najważniejsze!

Skóra chroni organizm, bierze udział w procesie termoregulacji, umożliwia wydzielanie
i wydalanie różnych substancji oraz odbiera bodźce z otoczenia.
Skóra składa się z dwóch warstw: naskórka i skóry właściwej.
Naskórek wytwarza włosy, paznokcie oraz gruczoły: łojowe, potowe, sutkowe.
Pod skórą znajduje się warstwa podskórna, która pełni m.in. funkcję izolacyjną.

Ćwiczenia
1. Wymień warstwy skóry, a następnie omów ich budowę.
2. Opisz budowę naskórka, a następnie wymień jego wytwory.
3. Udowodnij, że skóra uczestniczy w regulacji temperatury ciała.

16

25/05/2020 15:06
064722_BIOL_SP_PZy_RE_ZM_kl.7_Podr_ZM_srodki_001-256.indb 16 25/05/2020 15:06
064722_BIOL_SP_PZy_RE_ZM_kl.7_Podr_ZM_srodki_001-256.indb 16