Page 22 - Żyję i działam bezpiecznie - podręcznik
P. 22
Postępowanie w sytuacjach zagrożeń
1. Źródła zagrożeń
Rozwój cywilizacyjny nie uwolnił ludzi od wojen, głodu, nędzy, bezrobocia, pożarów, powodzi
czy katastrof technicznych, a ich skutki są tym poważniejsze, im szybszy jest postęp naukowo-
-techniczny i większe zaludnienie dotkniętych nimi obszarów. Większości zagrożeń nie sposób
wyeliminować, można jednak dołożyć starań, aby zminimalizować ich niszczące działanie, umiejętnie
przygotować się na ich nadejście i – co ważniejsze – przetrwać.
Przyczyny i rodzaje zagrożeń
Mimo rozwoju techniki ciągle największym bezpieczeństwa współczesnego człowieka są
niebezpieczeństwem dla człowieka są zagro- coraz poważniejsze, a prawdopodobieństwo
żenia naturalne. W latach 1990–2010 roczna ich występowania zamiast maleć – rośnie.
liczba zdarzeń katastrofalnych wywołanych Dzieje się tak także z powodów statystycz-
działaniem sił przyrody systematycznie rosła. nych, bo liczba ludności na Ziemi stale wzra-
Ostatnia dekada XX w. przyniosła na świecie sta (przez ostatnie 50 lat się podwoiła).
ok. 250 takich zagrożeń, a już pierwsza dekada Przeludnienie, bardzo duże różnice roz-
XXI w. ok. 400. Za główne przyczyny uważa wojowe między poszczególnymi państwami
się zmiany klimatu i postępującą degradację i regionami świata, zjawiska patologiczne
środowiska przyrodniczego. Najbardziej na- czy niedemokratyczny sposób sprawowania
rażone na ogromne straty są państwa biedne, władzy są źródłem zagrożeń społecznych:
słabo zorganizowane i niedysponujące odpo- napięć, migracji, przestępczości itp. Niesie
wiednim zapleczem ratowniczym. to ze sobą ryzyko wystąpienia poważnego za-
Prócz zagrożeń naturalnych przyczyną grożenia dla bezpieczeństwa nie tylko poje-
wielu nieszczęść i katastrof jest działalność dynczych osób, lecz także całych zbiorowości.
człowieka, który często ignoruje prawa na- Najpoważniejsze zagrożenia wynikają-
uki i doświadczenia poprzedników, podej- ce z działalności człowieka to awarie (np.
muje nadmierne ryzyko, ulega presji finan- rozszczelnienie instalacji, eksplozje, pożary)
sowej i politycznej czy po prostu – popełnia w obiektach magazynowych i technologicz-
błędy. Groźne są także brawura, bezmyślność nych oraz katastrofy podczas transportu tok-
i niekompetencja. Dlatego zagrożenia dla sycznych środków przemysłowych (TSP).
Budynek zniszczony przez wichurę Kamienica w Katowicach zawalona na skutek
wybuchu gazu, 23.10.2014 r.
20