Page 20 - Wczoraj i dziś 7 - podręcznik
P. 20

3 ZSRS – imperium komunistyczne






                                                              1 r.     476 r.    1492 r.    1914 r.
          na co będę zwracać uwagę:                            starożytność   średniowiecze  nowożytność  współczesność
          •  rządy Józefa Stalina,                             1900 r.           1925 r.           1950 r.
          •  zbrodnie komunistyczne,
          •  skutki współpracy ZSRS z Niemcami.
                                                                           1921 r.  1924 r.  1936 r.
                                                                       wprowadzenie  śmierć  początek
                                                                            NEP-u  Lenina  wielkiej czystki



              Rozwój terytorialny Rosji Sowieckiej           w skład której rzekomo dobrowolnie weszły demo-
            i ZSRS w okresie międzywojennym                  kratyczne republiki. W  rzeczywistości wszystkie
                                                             ważne decyzje były podejmowane przez najwyższe
         Po zwycięstwie nad wojskami białych komuniści       władze ZSRS w Moskwie. Ponadto granic państwa
         rozpoczęli odzyskiwanie terytoriów, które oderwa-   pilnie strzeżono. Otoczono je zasiekami z  drutu
         ły się od Imperium Rosyjskiego po upadku caratu.    kolczastego i  pasami pól minowych, aby nikomu
         Podporządkowali sobie Zakaukazie, czyli Armenię,    nie udało się uciec i przekazać informacji o zbrod-
         Gruzję i Azerbejdżan. Natomiast Estonia, Łotwa, Li-  niczym charakterze reżimu komunistycznego. Pań-
         twa i Finlandia, podobnie jak Polska, obroniły swoją   stwo sowieckie, planujące rozszerzenie strefy swoich
         niepodległość.                                      wpływów, przez większość okresu międzywojenne-
           30 grudnia 1922 r. w Moskwie utworzono Zwią-      go znajdowało się w izolacji od reszty Europy.
         zek Socjalistycznych Republik Sowieckich (ZSRS).
         Jego trzon stanowiły trzy republiki związkowe: Ro-    postać historyczna
         sja, Ukraina i Białoruś. W kolejnych latach repu-     Józef Stalin
         bliki związkowe wydzielono także w  azjatyckiej       1879–1953
         części państwa. Taki podział administracyjny miał
         służyć propagandzie ukazującej ZSRS jako federację,                 Był sowieckim dyktatorem.
                                                                             Właściwie nazywał się Josif
                                                                             Dżugaszwili i pochodził z Gru-
          Robotnik i kołchoźnica to mierząca 25 m
          wysokości rzeźba autorstwa Wiery Muchiny.                          zji. Brał udział w rewolucji
          Posąg miał stanowić symbol potęgi ZSRS                             październikowej, ale odgrywał
          i systemu komunistycznego. Stał się                                wówczas drugorzędną rolę. Po
          bardzo popularny, a jego wizerunek                                 śmierci Lenina – wbrew jego za-
          był zamieszczany w czołówkach                        leceniom – został sekretarzem generalnym partii
          filmów sowieckich.                                   bolszewickiej. W następnych latach rozprawił się
                                                               ze swoimi przeciwnikami. Za jego rządów w pań-
                                                               stwie panował krwawy terror. Miliony obywateli
                                                               ZSRS zostało zamordowanych lub zesłanych
                                                               do obozów pracy. W latach 1939–1941 Stalin
                                                               współpracował z hitlerowskimi Niemcami i wraz
                                                               z nimi zaatakował Polskę. Po ataku Niemiec na
                                                               ZSRS w 1941 r. podjął współpracę z aliantami. Na
                                                               konferencji w Jałcie wynegocjował z nimi podział
                                                               powojennego świata, w którym poszerzył pod-
                                                               ległą Związkowi Sowieckiemu strefę wpływów.
                                                               W podporządkowanych mu krajach europejskich
                                                               wprowadził rządy komunistyczne. Jest odpowie-
                                                               dzialny za śmierć milionów ofiar.
          200
          200
   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25