Page 40 - Tajemnice przyrody 4 - podręcznik
P. 40
DZIAŁ 3. POZNAJEMY ŚWIAT ORGANIZMÓW
} Wydalanie to usuwanie zbędnych substancji Dowiedz się więcej
Substancje zbędne lub szkodliwe, które powstały w komór- Warto wiedzieć
kach między innymi podczas oddychania, muszą zostać Wirusy mogą wnikać
usunięte z organizmu, czyli wydalone. Wszystkie organizmy do komórek żywych
wydalają dwutlenek węgla i nadmiar wody. organizmów, ale same
nie są organizmami –
nie mają budowy
} Organizmy rosną i się rozwijają komórkowej i nie
Wszystkie organizmy z upływem czasu rosną, czyli zwiększa- wykonują czynności
ją swoje rozmiary. Niektóre rosną do momentu osiągnięcia życiowych.
pełnej dojrzałości, inne, na przykład rośliny, rosną przez całe
życie. Podczas wzrostu organizmy także się rozwijają. Ozna-
cza to, że zmienia się ich wygląd i sposób funkcjonowania.
} Rozmnażanie się to wydawanie na świat potomstwa
Wyróżniamy dwa podstawowe sposoby rozmnażania się or-
ganizmów: rozmnażanie płciowe i rozmnażanie bezpłciowe.
W rozmnażaniu płciowym zwykle uczestniczą dwa or-
ganizmy rodzicielskie: męski i żeński, które wytwarzają ko-
młoda żyworódka
mórki rozrodcze. Męska komórka rozrodcza jest nazywana (widok spod lupy)
plemnikiem, żeńska – komórką jajową. Komórki te łączą się
ze sobą, dając początek nowemu organizmowi o cechach
obojga rodziców.
Rozmnażanie bezpłciowe odbywa się bez udziału ko-
mórek rozrodczych. Nowe organizmy powstają z jednego
organizmu rodzicielskiego i są z nim identyczne. Przykła-
dem organizmu, który może rozmnażać się bezpłciowo, jest
żyworódka.
Psy rozmnażają się płciowo. Ich potomstwo jest Żyworódka rozmnaża się bezpłciowo. Na brzegach
bardzo podobne do rodziców, ale nie jest z nimi jej liści powstają miniaturowe rośliny identyczne
identyczne. z rośliną rodzicielską.
66