Page 8 - Spotkania z fizyką 7 - podręcznik

29 Energia i praca

Cel lekcji: Uporządkujesz wiedzę na temat rodzajów energii. Poznasz pojęcie pracy i jej
jednostkę. Dowiesz się, kiedy jest wykonywana praca w sensie fizycznym i od czego zależy.

Formy energii

Wokół nas nieustannie coś się dzieje: wieje wiatr, jeżdżą samochody, radio emituje
dźwięk. Wszystkie zjawiska zachodzą dzięki przemianom energii. Energia jest nie-
zbędna do wszelkiej aktywności, każdego działania – zarówno na Ziemi, jak i we
Wszechświecie. Energia może przyjmować różne formy. Z własnego doświadczenia
wiesz, że większość urządzeń w twoim domu działa dzięki energii elektrycznej.
W żelazku jest ona zamieniana na energię wewnętrzną (związaną z temperaturą),
w telewizorze – na energię promieniowania i energię akustyczną, w kolejce elek-
trycznej – na energię kinetyczną (związaną z ruchem) lokomotywy i wagoników.
Bardzo ważną rolę w życiu odgrywa także energia chemiczna, magazynowana w wią-
zaniach chemicznych. Ta zawarta w paliwie może zostać zamieniona np. na energię
elektryczną w elektrowni lub mechaniczną w silniku spalinowym. Energię chemiczną

Rodzaje energii

Większość energii wykorzystywanej przez człowieka pochodzi od Słońca, wyjątek
stanowią energia jądrowa, pływów i geotermalna.

Energia potencjalna
sprężystości
Energia kinetyczna Napięta sprężyna
Związana z ruchem; ma pewną energię,
im szybciej porusza się dzięki czemu może np.
dane ciało, tym większą napędzić samochodzik
ma energię kinetyczną.
na sprężynę lub zegar
mechaniczny.

Energia wewnętrzna
Energia potencjalna Energia cząsteczek
grawitacji ciała związana z jego
Gdy podnosisz ciało,
zwiększasz jego energię temperaturą i stanem
skupienia. Gdy
potencjalną. Jest ona podgrzewasz ciało,
tym większa, im wyżej zwiększasz jego energię
znalazło się ciało.
wewnętrzną.

198