Page 11 - Puls Życia kl.8

Genetyka w różnych dziedzinach

Kryminalistyka
W połowie XX wieku odkryto, że za przekazywanie cech dziedzicznych Testy genetyczne wykonuje się, aby ustalić
jest odpowiedzialny obecny w jądrze komórkowym związek chemiczny – sprawców przestępstw. Często takie badania
nazywa się genetycznym odciskiem palca, mimo że
kwas deoksyrybonukleinowy, w skrócie DNA. Wydarzenie to okazało się do ich przeprowadzenia nie są potrzebne linie
dla nauki przełomowe. Pozwoliło dokonać następnych, niezwykle cennych papilarne z opuszka. Wystarczy włos, ślina czy
odkryć w wielu dziedzinach życia. plama krwi – zawierają one bowiem komórki,
z których naukowcy uzyskują materiał genetyczny.
Medycyna
Analiza DNA umożliwia stwierdzenie, czy dana
osoba jest podatna na niektóre choroby, np.
choroby nowotworowe. Dzięki temu może ona Podobieństwo między
zmodyfikować tryb życia tak, aby zmniejszyć spokrewnionymi osobami Dzięki analizie DNA możemy ustalić,
ryzyko zachorowania. zainspirowało człowieka czy materiał genetyczny z miejsca
do badań nad mechani- przestępstwa należy do danej osoby.
zmem dziedziczenia.

Rolnictwo
Już od tysięcy lat człowiek intuicyjnie wykorzysty-
wał genetykę w hodowli zwierząt i uprawie roślin.
Najpierw obserwował zwierzęta, a następnie
dopuszczał do rozrodu tylko osobniki wartościowe
z punktu widzenia hodowli, np. mleczne krowy czy
kury znoszące dużo jajek. Krzyżował też wybrane
rośliny i otrzymywał osobniki o odpowiadających
mu cechach. Na przykład dzięki skrzyżowaniu ze
Archeologia sobą roślin należących do różnych gatunków –
pszenicy i żyta – otrzymał pszenżyto. Jest to zboże,
Do niedawna badacze mogli analizować jedynie które ma cechy zarówno pszenicy, jak i żyta.
materiał genetyczny pobrany od żyjących Obecnie w uprawie roślin wykorzystuje się również
organiz mów. Obecnie można już badać kopalne modyfikacje genetyczne. Dzięki nim można
DNA, pochodzące od osobników wymarłych setki, wyhodować rośliny o zupełnie nowych cechach,
a nawet tysiące lat temu. Dostarcza ono infor macji np. pomidory, których owoce dłużej zachowują
np. o cechach ludzi pierwotnych. świeżość czy kukurydzę o kolorowych, ozdobnych
kolbach.

8 9