Page 15 - Historia Sztuki, Do Dzieła, wybrane zagadnienia

Kubizm i futuryzm

1906–1915 r., 1909–1918 r.

Zapoczątkowane przez fowistów i ekspresjonistów pomysły na przekształ-
canie widoków rzeczywistości były rozwijane przez twórców kubizmu
i futuryzmu. Kubizm stanowił początek rewolucji w sztuce, polegającej
na ostatecznym zerwaniu z tradycją i odkrywaniu nowych technik oraz
sposobów wyrazu. Kubiści twierdzili, że aby przekazać prawdę o przed-
miocie, trzeba go przedstawić jednocześnie ze wszystkich stron. W tym
celu dokonywali rozbicia bryły na kilka płaszczyzn. Związana jest z tym
nazwa nurtu, pochodząca od francuskiego wyrazu le cube [czyt.: le kibe],
który oznacza sześcian, kostkę. Futuryści natomiast odrzucali przestarza- Jacques Lipchitz [czyt.: żak
łą, martwą kulturę i zachwycali się nowoczesnością, dynamizmem zmian lipszyc], „Gitarzysta”,
brąz, Muzeum Wilhelma
w świecie, postępem, maszynami. Wszystko to oddaje nazwa kierunku, Lehmbrucka w Duisburgu –
pochodząca od łacińskiego określenia futurus, czyli ‘przyszły’. kubizm

Fernand Léger [czyt.:
fernan leże], „Lektura”,
farby olejne na płótnie,
113,5 × 146 cm, Centrum
Pompidou [czyt.: pompi-
du], 1924 r. – kubizm
Francuski artysta znalazł
własny sposób na prezen-
towanie rzeczywistości. Na
jego obrazach można roz-
poznać postacie i obiekty,
ale mają one masywne,
uproszczone kształty oraz
mocne kontury.

Luigi [czyt.: lujidżi]
Russolo, „Rewolucja”,
farby olejne na płótnie,
150 × 230 cm, Muzeum
Miejskie w Hadze,
1911 r. – futuryzm
Tytuł, temat, a nawet
agresywne formy i barwy
dzieła odzwierciedlają
ideały futurystów. Uważali
oni, że jedynie gwałtowne,
zdecydowane zmiany
mogą uczynić świat,
ludzi i sztukę lepszymi.

117