Page 11 - Planeta Nowa 7
P. 11
Obraz Ziemi na mapie
Przedstawianie rzeźby terenu Wysokość względna
na mapach i bezwzględna
Rzeźbę terenu na mapach przedstawia się Za pomocą poziomic określa się wysokość
najczęściej za pomocą poziomic. Przyj- danego punktu. Wysokość mierzona od po -
muje się, że poziomica 0 m przebiega ziomu morza to wysokość bezwzględna.
na styku morza z lądem. Kolejne pozio- Jest ona podawana w metrach nad pozio-
mice, w zależności od zróżnicowania mem morza (m n.p.m.). Można też ustalić
rzeźby terenu, można prowadzić co 5, 10, wysokość względną na przykład pagórka
25 lub 50 m. Rysunek poziomicowy umoż- czy góry. Wtedy pomiar rozpoczyna się
liwia określenie wysokości formy terenu, od określonego poziomu odniesienia. Może
jej kształtu i kąta nachylenia stoków. Małe być nim na przykład dno doliny, podstawa
odległości między poziomicami świadczą pagórka lub podnóże góry. Wysokość
o stromych stokach, a duże – o łagodnych. względna jest podawana w metrach (m).
Poziomice – linie na mapach łączące punkty o takiej samej wysokości nad poziomem morza.
Obliczamy wysokość względną Nic trudnego!
Wyobraź sobie, że znajdujesz się nad Morskim Okiem w Tatrach. Właśnie zamierzasz
wspiąć się na najwyższy szczyt Polski – Rysy. Jaką wysokość pokonasz tego dnia?
2000 1500 1500
1395 1750 1750 m n.p.m.
1750 Morskie 1750 2500 Rysy
2098
Oko
Żabi Szczyt Niżni
Młynarz 2250 wysokość
Mnich 2000 2170 2000 względna
2069 1104 m
Czarny 1750
Mięguszowiecki Staw nad Żabi Szczyt Wyżni Morskie
Szczyt Morskim 2259 1500 Oko
Okiem
2438
Kazalnica 1250
2159
Mięguszowiecka 1000
Przeł. pod Chłopkiem
Wielki 2000 Rysy 2000 750
Staw 1395 m n.p.m. 2499 m n.p.m.
Hińczowski Żabia Przełęcz 2499 500
2000 poziomice kosodrzewina
1900 250
las
szlaki turystyczne
szczyty 0
granica państwa przełęcze
0 500 m schronisko
1. Odczytaj z mapy wysokość bezwzględną 3. Od wartości wysokości bezwzględnej
szczytu. Rysów odejmij wysokość bezwzględną
2499 m n.p.m. Morskiego Oka.
2. Określ wysokość bezwzględną, na której 2499 – 1395 = 1104
znajdujesz się w tym momencie. Odpowiedź: Tego dnia pokonasz w pionie
1395 m n.p.m. 1104 m. Ta wartość to wysokość względna.
17