Page 39 - Informatyka na czasie ZR1

2. Nowe technologie i oprogramowanie

Aby ułatwić użytkownikom zrozumienie najważniejszych postano­
wień umów licencyjnych, wyróżniono rodzaje licencji oprogramowania.
Tabela 2.1 przedstawia kilka z nich.

Rodzaj Najważniejsze cechy licencji Uwagi
licencji
Producent oprogramowania zarabia na
reklamach. Czasem istnieje możliwość
Można bezpłatnie używać oprogramowania, wniesienia przez użytkownika opłaty i stałego
Adware ale producent może umieszczać w nim lub czasowego usunięcia wyświetlania
reklamy. reklam. Terminem „adware” określa się również
szkodliwe oprogramowanie, które wyświetla
niechciane przez użytkownika reklamy.
Wersja demo służy do wypromowania
Demo – wersja Oprogramowanie ma ograniczoną programu. Jest w niej dostępna tylko część
demonstracyjna funkcjonalność.
funkcji.
Bezpłatne użytkowanie może być
ograniczone, np. do użytku niekomercyjnego.
Można bezpłatnie używać oprogramowania, Możemy także spotkać wersję Donationware –
ale nie wolno wprowadzać zmian w jego wtedy w programie jest wyświetlana
Freeware
kodzie. Wolno także udostępniać kopie prośba o wsparcie finansowe autorów lub
programu, ale nie wolno pobierać za to opłat. wskazanego celu (np. charytatywnego).
Wpłacenie datku nie ma wpływu na
funkcjonalność programu.
Użytkownik ma dostęp do kodów Kod źródłowy programu powstały na licencji
GNU General źródłowych, może je modyfikować i rozwijać GPL nie może być użyty w programach na
Public License
oprogramowanie. innych licencjach.
Oprogramowanie jest w pełni funkcjonalne, Ograniczenia mogą dotyczyć albo czasu
Trial – wersja ale można go używać tylko przez określony trwania licencji, albo liczby uruchomień
próbna czas. Po tym okresie użytkownik musi programu.
wykupić licencję.
Oprogramowanie jest dostępne bezpłatnie
i można dzielić się jego kopiami z innymi
użytkownikami. Zazwyczaj korzystanie z pełnej Shareware obejmuje takie kategorie licencji
Shareware
funkcjonalności lub usunięcie wyświetlanych jak: Adware, Trial, Demo.
w programie reklam wymaga wniesienia
dodatkowych opłat lub wykupienia licencji.
Tabela 2.1. Rodzaje licencji oprogramowania

Wolne i otwarte oprogramowanie
Wielu użytkowników oprogramowania sprzeciwia się jego całkowitej
komercjalizacji. Uważają oni, że w interesie publicznym leży, aby wszy­
scy mieli dostęp do kodów źródłowych programów i mogli je rozwijać.
Dwie główne grupy działające w tej sprawie to Ruch Wolnego Opro­ Ruch Wolnego
gramowania (ang. Free Software Movement), stworzony przez Richar­ Oprogramowania
da Stallmana, oraz Ruch Otwartego Oprogramowania (ang. Open Ruch Otwartego
Source Software Movement), założony m.in. przez Erica Raymonda Oprogramowania
i Johna Maddoga Halla. Wspólną ideą obu ruchów jest sprzeciw wobec
przyznawania praw własności oprogramowaniu. Różnice pojawiają się
w podejściu do tworzenia licencji.
37