Page 13 - Fizyka - Tuż przed egzaminem. Podręcznik

Niepewność względna zwykle jest podawana w procentach, np. jeżeli
x = 42 i Dx = 2, to D x x . , 005, czyli 5%.
Wynik wraz ze względną niepewnością pomiarową zapisujemy wówczas
jako:
42 ± 5%.
Zaznaczanie niepewności pomiarowej na wykresie
Jeżeli sporządzamy wykres zależności dwóch wielkości fizycznych (np. drogi
od czasu) i obie te wielkości mają określone niepewności pomiarowe, to nie­
pewności te należy zaznaczyć na wykresie. W tym celu przy każdym punk­
cie pomiarowym rysujemy tzw. słupki (rys. a) lub prostokąty niepewności
pomiarowych (rys. b). Długość słupka (lub boku prostokąta) odpowiada
podwojonej wartości niepewności.
Wielkość x Δx Wielkość y Δy
x 1 Δx 1 y 1 Δy 1
x 2 Δx 2 y 2 Δy 2
… … … …

a) b)
y y WSTĘP O NIEPEWNOŚCIACH POMIAROWYCH

y 3 y 3

y 2 2Dx 1 y 2 2Dx 1
2Dy 1 2Dy 1
1
x, y 1 x, y 1
1
y 1 y 1
0 x 1 x 2 x 3 x 0 x 1 x 2 x 3 x

Niepewność pomiaru może być podana tylko dla jednej wielkości, wtedy na wykresie
trzeba zaznaczyć tylko odcinek pionowy lub tylko poziomy.
Niepewność pomiaru wykonanego miernikiem analogowym można ob­
liczyć ze wzoru:
klasa przyrządu ∙ zakres pomiarowy
D x=
100
Klasa przyrządu jest wyrażana w procentach i określa, jak dokładne są
wyniki pomiarów wykonane danym przyrządem. Powinna być podana
przez producenta na obudowie lub w instrukcji obsługi.

49