Page 49 - Tajemnice przyrody 4 - podręcznik
P. 49

Zależności pokarmowe między organizmami


            Dowiedz się więcej                                                  róża

            Obrona przed wrogiem
            Prawie wszystkie organizmy mają w przyrodzie swoich
            naturalnych wrogów. Aby nie stać się ich ofiarami, stosują
            różne metody obrony.
             Rośliny bronią się przed roślinożercami, wykształcając
            kolce, tak jak róża, lub parzące włoski, jak pokrzywa.   rzekotka
            Niektóre, na przykład czosnek, wytwarzają
            odstraszające substancje zapachowe.
             W obronie przed wrogami zwierzęta, między innymi
            rzekotka, potrafią kształtem i ubarwieniem upodobnić
            się do otoczenia. Część zwierząt odstrasza wrogów za
            pomocą intensywnych barw, które ostrzegają: „Uważaj,
            jestem trujący”. Taką taktykę stosuje kumak – gdy czuje się
            zagrożony, pokazuje swój jaskrawo ubarwiony brzuch. Niektóre   kumak
            zwierzęta korzystają z kryjówek. Wiele zwierząt, zwłaszcza
            dużych roślinożerców, takich jak sarny i jelenie, ucieka
            drapieżnikom dzięki temu, że potrafi szybko biegać.


 Sieć pokarmowa w lesie
               To najważniejsze!

               • Łańcuch pokarmowy tworzą organizmy uszeregowane w kolejności:
              zjadany   zjadający.
               • Pierwszym ogniwem każdego łańcucha pokarmowego jest producent. Następnymi
              ogniwami są kolejni konsumenci.
               • Producentami są organizmy samożywne, głównie rośliny.
               • Konsumentami nazywamy organizmy, które żywią się innymi organizmami.
              Należą do nich zwierzęta roślinożerne, mięsożerne i wszystkożerne.
               • Destruenci to konsumenci, którzy odżywiają się szczątkami innych organizmów.
               • Przeplatające się łańcuchy pokarmowe tworzą sieć pokarmową.


            Czy wiesz, czy umiesz?

            1. Wyjaśnij terminy: łańcuch pokarmowy i sieć pokarmowa.
            2. Scharakteryzuj sposób odżywiania się producentów i konsumentów.
            3. Wyjaśnij, jaką rolę odgrywają destruenci w przyrodzie.
            4.   Na podstawie dostępnych źródeł informacji podaj dwa przykłady łańcuchów
              pokarmowych.






                                                                                              75
   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54