Page 49 - Tajemnice przyrody 4 - podręcznik
P. 49
Zależności pokarmowe między organizmami
Dowiedz się więcej róża
Obrona przed wrogiem
Prawie wszystkie organizmy mają w przyrodzie swoich
naturalnych wrogów. Aby nie stać się ich ofiarami, stosują
różne metody obrony.
Rośliny bronią się przed roślinożercami, wykształcając
kolce, tak jak róża, lub parzące włoski, jak pokrzywa. rzekotka
Niektóre, na przykład czosnek, wytwarzają
odstraszające substancje zapachowe.
W obronie przed wrogami zwierzęta, między innymi
rzekotka, potrafią kształtem i ubarwieniem upodobnić
się do otoczenia. Część zwierząt odstrasza wrogów za
pomocą intensywnych barw, które ostrzegają: „Uważaj,
jestem trujący”. Taką taktykę stosuje kumak – gdy czuje się
zagrożony, pokazuje swój jaskrawo ubarwiony brzuch. Niektóre kumak
zwierzęta korzystają z kryjówek. Wiele zwierząt, zwłaszcza
dużych roślinożerców, takich jak sarny i jelenie, ucieka
drapieżnikom dzięki temu, że potrafi szybko biegać.
Sieć pokarmowa w lesie
To najważniejsze!
• Łańcuch pokarmowy tworzą organizmy uszeregowane w kolejności:
zjadany zjadający.
• Pierwszym ogniwem każdego łańcucha pokarmowego jest producent. Następnymi
ogniwami są kolejni konsumenci.
• Producentami są organizmy samożywne, głównie rośliny.
• Konsumentami nazywamy organizmy, które żywią się innymi organizmami.
Należą do nich zwierzęta roślinożerne, mięsożerne i wszystkożerne.
• Destruenci to konsumenci, którzy odżywiają się szczątkami innych organizmów.
• Przeplatające się łańcuchy pokarmowe tworzą sieć pokarmową.
Czy wiesz, czy umiesz?
1. Wyjaśnij terminy: łańcuch pokarmowy i sieć pokarmowa.
2. Scharakteryzuj sposób odżywiania się producentów i konsumentów.
3. Wyjaśnij, jaką rolę odgrywają destruenci w przyrodzie.
4. Na podstawie dostępnych źródeł informacji podaj dwa przykłady łańcuchów
pokarmowych.
75