Page 2 - Zrozumieć fizykę 1. Zbiór zadań
P. 2
2. Ruch prostoliniowy
Najważniejsze informacje
y Położenie ciała
Położenie ciała określamy względem układu odniesienia, np. innego ciała.
Gdy opisujemy położenie różnych ciał, np. samochodu lub samolotu, często pomijamy rozmiary
tych ciał, a zamiast nich wprowadzamy pewien model ciała, zwany punktem materialnym.
Punkt materialny to model ciała, którego rozmiary są nieskończenie małe i które ma okre�
śloną masę.
Aby opisać położenie ciała względem wybranego układu odniesienia, wprowadzamy zwią�
zany z nim układ współrzędnych. W zależności od potrzeb możemy zastosować układ
współrzędnych: jedno-, dwu- lub trójwymiarowy. Początek układu współrzędnych
można wybrać dowolnie.
Do określenia położenia ciała w wybranym układzie współrzędnych służy wektor położe-
nia, który łączy początek układu współrzędnych z ciałem.
P 2 r 2 r 1 P 1
–4 –3 –2 –1 0 1 2 3 4 5 6 7 x [cm]
V Wektor r 1 opisujący położenie punktu materialnego P 1 ma zwrot zgodny z wybraną osią x
układu współrzędnych i jego współrzędna położenia jest dodatnia r 1 = [3]
V Wektor r 2 opisujący położenie punktu materialnego P 2 ma zwrot przeciwny do osi x
układu współrzędnych i jego współrzędna położenia jest ujemna r 2 = [–2].
y Opis ruchu prostoliniowego
Ruch to zmiana położenia ciała względem przyjętego układu odniesienia.
Do opisu ruchu w przyjętym układzie współrzędnych posługujemy się wektorem prze-
mieszczenia rD .
Wektor przemieszczenia łączy położenie początkowe P 0 punktu materialnego z jego poło-
żeniem końcowym P 1 . Zwrot wektora przemieszczenia jest od punktu P 0 do P 1 .
