Page 10 - Historia, Poznać przeszłość, klasa 2, zakres podstawowy
P. 10

1        WielKie odKryCia


                     geografiCzne



             Schyłek średniowiecza był w Europie czasem gwałtownych przemian politycznych i gospo-
             darczych� Sytuacja na Bliskim Wschodzie również uległa zmianie� Wzrosła potęga muzuł-
             mańskiego imperium osmańskiego, które miało wrogie relacje z państwami chrześcijań-
             skimi� Prowadziło to do ograniczenia kontaktów handlowych naszego kontynentu z krajami
             Wschodu, takimi jak Indie czy Chiny� Jakie działania w tej sytuacji podjęli Europejczycy?



                                                                    1498 r.          1519–1522
                                                               odkrycie drogi        pierwsza podróż
                                                              morskiej do Indii      dookoła świata


                1400                        1450                         1500                        1550
                           1415 r.                            1488 r.   1492 r.
                           pierwsza posiadłość              opłynięcie     odkrycie
                           portugalska w Afryce   Przylądka Dobrej Nadziei  Ameryki




                 PrzyCzyny odKryć                               PoStać hiStoryCzna
             W XV w� kryzys gospodarczy dotknął wiele krajów eu-
             ropejskich – coraz bardziej odczuwalne stawało się prze-  VaSCo da gama
             ludnienie i niedobór nowych pól pod uprawę� Ponadto   ok. 1469–1524
             w Europie zaczęło brakować szlachetnych kruszców�    Uznawany za najwię kszego
             Niedobór srebra i złota wynikał z ich masowego wywozu   portugalskiego  że glarza,
             w ramach handlu ze Wschodem oraz wyczerpywania się   odkrywca morskiej drogi
             dostępnych złóż kopalnych tych kruszców� W związku   do Indii. Odbył trzy podróże
             z tym Europejczycy byli zmuszeni do poszukiwania     do  tego  kraju.  W  latach
             innych źródeł metali szlachetnych� Poza tym zdobycie   1502–1503 na czele licznej
             Konstantynopola przez Turków utrudniło dotychcza-    floty portugalskiej zdobył tu
             sowy handel ze Wschodem, dlatego zaczęto szukać innej   miasto Kalikat, co zapew-
                                                                  niło mu bogactwo i uznanie
             drogi, by tam dotrzeć� Poszukiwaniom sprzyjało to, że   na dworze królewskim po
             młodszym synom szlacheckim, którzy nie dziedziczyli   powrocie do ojczyzny. Na-
             ziemi, brakowało szans na karierę w kraju, a podbój no-  grodą za zasługi było nadanie mu tytułu admirała mórz
             wych terenów mógł im przynieść perspektywę kariery   indyjskich, a następnie wicekróla Indii.
             i zdobycia łupów�
               Podjęcie wypraw oceanicznych stało się możliwe
             dzięki zmianom, które nastąpiły w Europie pod koniec       WyPraWy PortugalCzyKóW
             średniowiecza, takich jak:                         Niewielkie państwo leżące na skraju Europy, jakim była
                  wzrost popularności teorii o kulistości Ziemi,  Portugalia, nie odgrywało większej roli na kontynencie�
                  rozwój kartografii i nawigacji z zastosowaniem spe-  Jego władcy wcześnie zainteresowali się jednak handlem
              cjalistycznych przyrządów,                        oceanicznym i poszukiwaniem nowych ziem� W 1415 r�
                  skonstruowanie nowych typów żaglowców – kara-  opanowali pierwszy przyczółek w Afryce, marokańskie
              weli i karak (więcej o nich na infografice na s� 11),  miasto Ceuta� Portugalczycy zajęli następnie atlantyc-
                  wzrost ciekawości Europejczyków związany z kształ-  kie wyspy: Azory, Maderę i Wyspy Zielonego Przylądka�
              tującym się w tym czasie nowym światopoglądem     W drugiej połowie XV w� przekroczyli równik, a w 1488 r�
              – humanizmem,                                     Bartolomeu Dias [czyt�: dijas] opłynął południowy kra-
                  ewangelizacyjny zapał duchowieństwa, pragnącego   niec Afryki, nazwany najpierw Przylądkiem Burz, a póź-
              schrystianizować nowe ludy�                       niej Przylądkiem Dobrej Nadziei�

           8




                                                                                                              18/06/2020   13:25
        062512_HIST_PP_PozPrz_ZP_RE_cz.2_Podr_srodki_001-344.indb   8                                         18/06/2020   13:25
        062512_HIST_PP_PozPrz_ZP_RE_cz.2_Podr_srodki_001-344.indb   8
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15