Page 10 - Wczoraj i dziś 7 - podręcznik
P. 10
świat po i wojnie światowej
Europa w 1922 roku ISLANDIA
M
o
r
1918
z
e
Zmiany terytorialne w Europie n e I A
Ś
r
ó
i
po zakończeniu I wojny światowej e m K N O R W E G I A J FINLANDIA
d
z
1917
C C HELSINKI
Y E
granice państw po 1919 r. W SZTOKHOLM TALLINN
T CHRISTIANIA ESTONIA
granice inne Z 1918 MOSKWA
Genewa siedziba Ligi Narodów N Morze S RYGA 1918 ZWIĄZEK
Ł O T WA
obszary pod zarządem Ligi Narodów A P ółnocne DANIA LITWA
L KOPENHAGA 1918 SOCJALISTYCZNYCH
strefy zdemilitaryzowane DUBLIN WIELKA KOWNO
T IRLANDIA WMG
tereny plebiscytowe A 1921 BRYTANIA Gdańsk REPUBLIK SOWIECKICH
LITWA państwa, które powstały w wyniku HOLANDIA Łaba BERLIN WARSZAWA 1922
1918 I wojny światowej, z datą ich utworzenia LONDYN BRUKSELA AMSTERDAM POL SKA
NIEMCY
republiki N BELGIA Zagł. 1918 Kijów Dniepr
Ruhry
monarchie A Zagł. PRAGA CZECHOSŁOWACJA
Saary
WMG Wolne Miasto Gdańsk E PARYŻ WIEDEŃ 1918 Dniestr
C FRANCJA AUSTRIA BUDAPESZT
O SZWAJCARIA 1918 WĘGRY RUMUNIA
1918
Genewa BELGRAD BUKARESZT
praca z mapą W Ł KRÓLESTWO SHS Dunaj M o r z e C z a r n e
BUŁGARIA
1918
1. Wskaż, w której części Europy LIZBONA MADRYT O C SOFIA Stambuł
Tag
najwięcej państw uzyskało PORTUGALIA HISZPANIA RZYM H Y TIRANA ALBANIA ANKARA C J A
niepodległość po I wojnie światowej. GRECJA T U R
2. Wymień państwa, do których M o r z ATENY
e
powstania przyczynił się rozpad
Austro-Węgier. Ś r m n e
ó d z i e
0 500 km
Nowy układ sił w Europie
umowy z Francją o pomocy w wypadku agresji ze
Po I wojnie światowej w Europie Środkowej zniknęły strony Niemiec. Jak pokazała przyszłość, ład wersal-
dawne wielkie monarchie w Niemczech, Austro- ski nie zapewnił trwałego pokoju. Niektórzy politycy
-Węgrzech i Rosji. W Austrii i Niemczech wprowa- i wojskowi już w 1919 r. trafnie przewidywali, że po-
dzono rządy demokratyczne, a w Rosji władzę prze- kój w Europie potrwa najwyżej 20 lat.
jęli bolszewicy. Na części dawnych terytoriów tych
mocarstw powstały takie państwa jak: Polska, Czecho- Liga Narodów
słowacja, Litwa, Łotwa, Estonia, Finlandia oraz Kró-
lestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców (od 1929 r. Na mocy traktatu wersalskiego w 1920 r. powstała Liga
Jugosławia). Na zachodzie Europy niepodległość Narodów – międzynarodowa organizacja, której celem
odzyskała z kolei Irlandia. W nowym układzie sił było zapobieganie wybuchowi kolejnych wojen. Przy-
w Europie większość państw środkowoeuropejskich stąpiła do niej większość istniejących wówczas państw.
stała się sojusznikami Francji. Łączył je wspólny cel Siedziba Ligi znajdowała się w Genewie w Szwajcarii.
– dążenie do jak największego osłabienia Niemiec. Najważniejsze kwestie omawiano podczas zbierające-
W 1925 r. w Locarno [czyt.: lokarno] odbyła się go się raz w roku Zgromadzenia Ogólnego.
międzynarodowa konferencja z udziałem Niemiec, Od samego początku ta organizacja była osła-
Wielkiej Brytanii, Francji, Włoch oraz Belgii. W spo- biona z powodu nieprzystąpienia do niej Stanów
tkaniu uczestniczyły również Polska i Czechosłowacja, Zjednoczonych. W 1926 r. w jej skład weszły za to
ale nie brały udziału w głównych obradach. Efektem Niemcy, a w 1934 r. – ZSRS. Liga Narodów okazała
rozmów było podpisanie paktu reńskiego, który za- się całkowicie bezsilna wobec upadku systemów de-
gwarantował nienaruszalność granicy między Francją mokratycznych w Europie, a także wobec podbojów
i Belgią a Niemcami. Strona niemiecka nie zgodziła dokonywanych przez Japonię, Włochy oraz Niem-
się jednak na podobny układ ze swoimi wschodnimi cy w latach 30. XX w. Przyczyniło się to do utraty
sąsiadami. Niemcy dały w ten sposób do zrozumienia, znaczenia tej organizacji. Miała ona rozstrzygać spo-
że w korzystniejszych okolicznościach w przyszłości ry międzynarodowe, ale nie była w stanie zapobiec
będą się starały zmienić te granice. Polska i Czecho- wybuchowi II wojny światowej. Ostatecznie w 1946 r.
słowacja podpisały w Locarno jedynie dwustronne Liga Narodów została rozwiązana.
190