Page 9 - Do dzieła 6. Podręcznik

ABC sztuki

Michał Anioł, Pieta

marmur
174 cm
bazylika św. Piotra
w Rzymie
XV w.
Nie zawsze uważano, że dzieło sztuki należy podpisywać, a nazwisko autora – pamiętać.
Przykładowo, w średniowieczu większość artystów tworzyła anonimowo, ponieważ najważniejsze
było wychwalanie swymi pracami Boga, nie zaś poszukiwanie sławy. Podobnie twórcy ludowi często
pozostawali anonimowi. Zmianę przyniosły czasy renesansu – wówczas rozpoczął się kult wybitnych
artystów. W tej epoce Michał Anioł stworzył jedno ze swoich najwybitniejszych dzieł – Pietę.
To była jedna z jego pierwszych rzeźb, nie był wtedy jeszcze szeroko znany – miał zaledwie 22 lata.
Wedle przekazów Pietą zachwycano się, lecz zaczęto przypisywać jej autorstwo innemu artyście.
Michał Anioł umieścił więc na pasku na szacie Madonny swój podpis. Pieta to jedyne sygnowane
przez niego dzieło.

Ciekawi sztuki

Jak rozpoznać oryginał?
W ustaleniu autorstwa dzieła może nam pomóc znajomość
stylu danego artysty, czyli charakterystycznego sposobu
stosowania przez niego środków plastycznych czy typowej
tematyki. Zdarza się też, że dzieło zawiera podpis autora.
Jednak te elementy, widoczne na pierwszy rzut oka, najczę­
ściej są podrabiane przez fałszerzy. Aby uniknąć zakupu
nieoryginalnego dzieła sztuki, muzea i galerie stosują wiele
metod pozwalających ustalić jego wiek oraz pochodzenie.
Należą do nich m.in.: oświetlanie prac promieniami Roentge­
na [czyt.: rentgena] i ultrafioletowymi, badanie pod silnymi
mikroskopami, oglądanie dzieł w podczerwieni czy określa­
nie ich wieku przez pomiar zawartości określonych substan­
cji chemicznych w farbach.
Wiek malowidła jaskiniowego z Chauvet [czyt.: szowe] we
Francji – 30 tys. lat – ustalono dzięki zmierzeniu ilości odmiany
węgla w pigmentach użytych przez prehistorycznych artystów.

7